Tijdens protesten tegen de afzetting van de Peruaanse president Pedro Castillo hebben betogers dinsdag de internationale luchthaven van Arequipa bestormd. De rellen in het Zuid-Amerikaanse land hebben inmiddels zeker zeven mensen het leven gekost. De protesten lijken bijna een week na de afzetting nog niet ten einde te komen.

De ontwikkelingen in het Zuid-Amerikaanse land volgden elkaar vorige week in snel tempo op. Het parlement zette president Pedro Castillo afgelopen woensdag af. Enkele uren later werd vicepresident Boluarte als opvolger ingezworen. Ze is het eerste vrouwelijke staatshoofd van Peru.

Twee keer eerder stemde het Peruaanse parlement over afzetting van Castillo, maar beide pogingen strandden. De president vreesde woensdag kennelijk dat het dit keer wél menens was. Hij probeerde daarom de volksvertegenwoordiging naar huis te sturen en in allerijl een noodregering aan te stellen. Maar die opzet mislukte. De parlementariërs steunden in meerderheid een motie wegens „moreel onvermogen” tegen het staatshoofd, waarmee ze hem de facto aan de kant schoven.

Terwijl Boluarte de eed aflegde, was Castillo al in verzekerde bewaring gesteld. Volgens getuigen probeerde de afgezette president nog naar de Mexicaanse ambassade in de hoofdstad Lima te vluchten om daar politiek asiel aan te vragen, maar zover kwam hij niet. Zijn eigen lijfwachten beletten hem de doortocht en droegen hem aan de politie over.

Rebellie

De rechter heeft inmiddels bepaald dat Castillo voorlopig nog achter de tralies blijft. Justitie onderzoekt of de oud-president wegens rebellie zal worden aangeklaagd.

Castillo’s ondergang hing al een tijdje in de lucht, want de president en zijn familie lagen al maanden onder vuur wegens aantijgingen van corruptie, fraude en vriendjespolitiek. Ook bestuurlijk volgde de politiek onervaren voormalige schoolmeester een nogal dubieuze koers. Tijdens zijn anderhalf jaar durende ambtsperiode voerde hij voortdurend wijzigingen in zijn kabinet door. Maar liefst vijf premiers kwamen en gingen onder zijn bewind.

De nieuwe president Boluarte, die tijdens de verkiezingen van 2021 nog de ”running mate” van Castillo was, distantieerde zich tijdens haar inaugurele rede nadrukkelijk van haar voorganger. Zijn poging om het parlement buiten spel te zetten, omschreef ze als een „staatsgreep”.

Hoe de 60-jarige Boluarte het diep verdeelde land weer bij elkaar kan krijgen, is nog onduidelijk. Ze kondigde aan dat ze de oorspronkelijke presidentstermijn van Castillo, die loopt tot juli 2026, zal uitzitten. Dat alleen al zou een prestatie zijn, want het laatste Peruaanse staatshoofd dat zijn ambtsperiode volledig afmaakte, was Ollanta Humala, die regeerde van 2011-2016. Bovendien geniet Castillo nog altijd veel aanhang op het Peruaanse platteland, vooral vanwege zijn eenvoudige afkomst. Dat blijkt alleen al uit de grootschalige protesten van de afgelopen dagen.

Groter is echter nog de uitdaging om de economische en sociale problemen op te lossen. Evenals veel Latijns-Amerikaanse landen kampt Peru met gierende inflatie, hoge energieprijzen en enorme verschillen tussen rijk en arm.

Boluarte vroeg om „tijd en ruimte om het land te redden". De vraag is of die haar worden gegund.