Producenten geven aan dat ze hun verkoopprijzen met 10 tot 20 procent moeten verhogen om alle kosten te dekken, blijkt uit een vrijdag gepubliceerde analyse van de bank. De oorzaak van die stijging ligt onder meer bij de dure dollar en oplopende personeelskosten.

Ook indirecte energiekosten spelen een rol. Verpakkingsmateriaal als glas en karton, maar ook halffabricaten als meel en zout worden gemaakt met veel energie. Die producten worden op contractbasis door producenten afgenomen, waardoor de hogere energiekosten nog altijd worden doorberekend aan de voedingsmiddelenproducenten.

„Consumenten hebben het afgelopen jaar al te maken gehad met prijsverhoging na prijsverhoging”, zegt Schreijen. „Maar afgaande op de consumentenprijsontwikkelingen in de supermarkt zijn nog lang niet alle kostenstijgingen gedekt. Laat staan dat de consument weet heeft van de voorgenomen producentenprijsverhogingen die er de komende maanden aan zitten te komen.”

Lege schappen

Rabobank verwacht dat de inkopers bij supermarkten de komende tijd „flink tegengas geven aan de onderhandelingstafel”. Schreijen denk dat het aanbod in de supermarkten daardoor zal versoberen, bijvoorbeeld door lege schappen als gevolg van het stoppen van leveringen. „Maar ondanks die versobering zullen boodschappen (nog) duurder worden in de eerste maanden van 2023.”

Eerder zei Schreijen al te verwachten dat voedsel structureel duurder blijft dan voor de coronapandemie en de daarop volgende energiecrisis en oorlog in Oekraïne. „Waar je zou verwachten dat de hogere prijzen meer aanbod losmaken en hierdoor de prijzen zakken, gebeurt dat niet.”

Prijzen voor belangrijke agrarische grondstoffen zijn volgens hem nog steeds zo’n 50 procent hoger dan in 2019. Voor energieprijzen is dat een factor vier tot vijf. In veel van die kostenstijgingen zit volgens Schreijen een structurele component, bijvoorbeeld doordat Europa niet snel zal terugschakelen naar Russisch gas. Ook hogere personeelskosten zijn niet zomaar terug te draaien.