De uitspraak van begin november houdt in dat bouwprojecten niet meer automatisch toestemming krijgen om tijdelijk stikstof uit te stoten. De vrijstelling die het kabinet de afgelopen jaren aan de bouwwereld had gegund, was juridisch niet houdbaar. Daarom moet nu per project berekend worden wat de stikstofuitstoot is en wat dit betekent voor de natuur. Pas als dit gunstig uitpakt, komt er een vergunning en mag de bouw doorgaan.

Volgens Van der Wal zijn bedrijven door de stikstofproblemen terughoudend met investeringen of zien ze ervan af. Zelfs het agentschap dat buitenlandse bedrijven naar Nederland wil halen geeft aan dat „het stikstofprobleem momenteel een belangrijk obstakel vormt” voor investeringen. Dat betekent ook dat er uitstel of vertraging komt voor groene investeringen „die juist nu urgent zijn”. Dat geldt evengoed voor de landbouw, waar ook grote investeringen nodig zijn om bijvoorbeeld vernieuwde stallen te bouwen.

De vertraging of het uitblijven van investeringen in duurzaamheid kan betekenen dat Nederland langer gebruik moet blijven maken van fossiele energiebronnen, wat langer zorgt voor de uitstoot van broeikasgas en stikstof. Dat betekent dat het lastiger wordt om de klimaatdoelen te halen.

Ook de woningbouw, waarvoor grote ambities bestaan om de komende jaren honderdduizenden huizen te bouwen, zal vertraging oplopen of lastiger te realiseren zijn. Dat geldt volgens de minister ook voor de bouw van zonneparken, geothermie, kerncentrales, wind op zee-projecten en productielocaties voor waterstof en groene elektriciteit.

Van der Wal verwacht nog extra vertraging, omdat er mogelijk capaciteitstekorten ontstaan bij bureaus en overheden die veel meer berekeningen moeten uitvoeren voor bouwprojecten. Daarom wil ze op korte termijn een standaardmethode of vuistregels ontwikkelen, waarmee snel duidelijk wordt of voor een bouwactiviteit een vergunning nodig is.