Processen tegen oude nazi’s geven Joodse nabestaanden genoegdoening

In dezelfde maand werd voor het eerst in vele jaren een Duitse vrouw voor de rechter gedaagd wegens medeplichtigheid aan de moord op gevangenen in het concentratiekamp Stutthof. Het betrof een 95-jarige oud-secretaresse van het kamp bij Danzig, het huidige Gdansk in Polen. De twee gevallen zijn slechts twee voorbeelden van diverse zaken waarbij nazi’s zich alsnog voor de rechter voor hun daden moeten verantwoorden. De personen zijn, hoe kan het ook anders, hoogbejaard. Hier en daar gaan er stemmen op deze stokoude vroegere nazi’s niet te berechten. Het gaat niet om kopstukken, maar om kleine radertjes in de moordmachinerie, is dan de redenering. Bovendien hebben ze menselijkerwijs gesproken nog maar een paar jaar te leven. Die mensen kunnen dat wel opwerpen, maar moord verjaart niet. Bovendien klinkt deze gedachtegang misschien humaan, maar die gaat wel voorbij aan het feit dat er nog slachtoffers leven en die willen terecht dat er gerechtigheid geschiedt. Christoph Heubner, de vicevoorzitter van het Internationale Auschwitz Comité, verklaarde dat „de overlevenden, die nu ook hoogbejaard zijn, hun hele leven erop hebben gewacht dat de daders ter verantwoording worden geroepen.” Vaak konden de daders na de oorlog hun leven gewoon voortzetten. Deze wetenschap is voor de overlevenden een loodzware last geweest. De wetenschap dat nazi’s na vele jaren nog worden vervolgd helpt de nabestaanden het leed alsnog psychisch te verwerken en geeft ze morele genoegdoening. De laatste jaren worden meer nazimisdadigers door de Duitse autoriteiten berecht. Dat gebeurt sinds de veroordeling van kampbewaker John Demjanjuk in 2011. Hij kreeg een gevangenisstraf van vijf jaar opgelegd voor medeplichtigheid aan de moord op duizenden Joden, toen alleen werd bewezen dat hij kampbewaker in Sobibor was geweest. Eerder moest de individuele schuld van de verdachte vaststaan. Na Demjanjuk volgden al snel meer zaken tegen hoogbejaarde verdachten. Wat opvalt is dat de verdachten hun rol in de kampen bagatelliseren. De 95-jarige oud-secretaresse verklaarde bijvoorbeeld dat ze wist van enkele executies in het kamp, maar niet van de massamoord. Vanuit haar kantoor had ze geen zicht op wat er in het kamp gebeurde. Het is eigenlijk te gek voor woorden dat deze processen plaatsvinden in een tijd waarin neonazi’s oproepen tot haat tegen Joden en verheerlijken wat er in de concentratiekampen is gebeurd.

Processen tegen oude nazi’s geven Joodse nabestaanden genoegdoening

Opinie

RD.nl in uw mailbox?