Duitse Kleef dankt parken aan Johan Maurits van Nassau-Siegen

De snelle route naar Kleef gaat over de A12 tot afslag Emmerich, de mooiste route is die via Nijmegen, langs Berg en Dal en Kranenburg, om dan via de Tiergartenstrasse (wegnummer 9) de stad binnen te rijden.

Net na het bordje Kleef is dan direct duidelijk dat het stadje een rijke erfenis heeft. Links en rechts van de weg liggen daar de Kleefse tuinen. Die zijn aangelegd in opdracht van Johan Maurits (1604-1679). Hij vroeg de bekende Nederlandse architect Jacob van Campen –bouwer van Paleis Noordeinde en het Paleis op de Dam– een verfijnd ontwerp te maken. Anno 2015 genieten wandelaars en picknickers er nog van.

Vanuit de koepel tegen de helling aan de zuidkant van de weg is de strakke, symmetrische structuur van het park met zijn waterpartijen en fonteinen goed te zien. Op de achtergrond zijn soms de geluiden hoorbaar van de naastgelegen kleine Kleefse dierentuin. De lommerrijke Forstgarten aan de oostkant is een verzameling zeldzame bomen en struiken waar plantenliefhebbers veel kunnen leren.

De in Dillenburg geboren Johan Maurits verdiende zijn sporen als gouverneur-generaal van Nederlands-Brazilië (1636-1644). Daarna was hij als diplomaat en veldheer in dienst van de Staten-Generaal. Tegelijk diende hij de grote keurvorst van Brandenburg, Frederik Willem I, een vriend en bewonderaar van Johan Maurits en de Nederlanden. Frederik Willem was getrouwd met Louise Henriëtte, dochter van stadhouder Frederik Hendrik en Amalia van Solms, en achterneef van Johan Maurits. De keurvorst stelde zijn vriend aan als stadhouder van het destijds machtige Kleef.

Papenberg

En zo komt Kleef aan zijn Nassauerallee en Prinz-Mortiz-Park. Dat park ligt aan de andere kant van het centrum van Kleef. Hier had Johan Maurits zijn residentie, de Prinsenhof, maar dat huis is er niet meer. Het eerste deel van het park, dicht tegen de stadskern aan, fungeert nu als stadspark. Gezinnetjes genieten er van de rust. Een senior rust even uit op een bankje.

Wandelaars die de bordjes van de Prins-Moritz-Weg volgen kunnen door het langgerekte parkbos richting het dorpje Berg und Tal lopen. De 3,5 kilometer lange route –soms is het even zoeken en zijn de paden wat vervallen– voert langs mooie uitzichtspunten op de Spitzberg en als laatste de Papenberg. Vanaf een paar banken boven op die heuvel kijkt de wandelaar op de grote kerk van Kleef en slot Schwanenburg, dat hoog op de klif –”kleve”– in de stad ligt.

Onder aan de Papenberg, bij de Uedemer Strasse, staat een groot grafmonument ter ere van Johan Maurits: een halfronde muur met oude altaarstenen, schalen en vazen erin verwerkt. Toen Johann Maurits in 1679 overleed werd hij hier begraven. Een jaar later werd hij alsnog herbegraven in de vorstelijke grafkelder van het Huis Nassau-Siegen in Siegen, zoals zijn eigen wens luidde.

Toren

Terug naar Kleef. Daar wacht de eeuwenoude Schwanenburg nog op een bezoek. Op de binnenplaats overlegt een advocaat met zijn cliënt, want in het slot is een rechtbank gevestigd.

De toren van het kasteel kan beklommen worden. Dat is de moeite waard. In de toren is een expositie over geologie en de geschiedenis van de burcht te zien, maar het gaat vooral om het uitzicht van bovenaf. In de verte liggen Emmerich en Arnhem, verder veel bos.

Na de wandeling en de torenbeklimming nodigt de gezellige winkelstraat van Kleef uit voor wat verpozing. Nederlanders komen er graag shoppen en een terrasje pikken.

serie Oranje net over de grens

Dit is het tweede deel van een vierluik over plaatsen net over de grens met Duitsland en België met herinneringen aan het huis van Oranje-Nassau. Over twee weken: Diest (België).

Duitse Kleef dankt parken aan Johan Maurits van Nassau-Siegen

Koninklijk Huis

RD.nl in uw mailbox?