Eenverdiener 24 uur lang tussen hoop en vrees

Nooit een saai moment in Den Haag. Die constatering ging woensdag weer eens op, nadat het duw- en trekwerk rond een mogelijke deal over het belastingplan én de nu toch wel erg spannend wordende soap omtrent het lek uit de commissie-Stiekem zich in het Kamergebouw vermengden tot een schuimige cocktail.

Donderdag begon weer eens zo’n dag waarvan, bij het ontwaken, eigenlijk níemand nog een vastomlijnd idee had over hoe die zou gaan verlopen.

En dat terwijl de dag woensdag nog zo overzichtelijk begon.

Nee, een deal tussen het kabinet, ChristenUnie en SGP over de positie van de kostwinner zat er eigenlijk niet meer in. Sterker, Wiebes zou halverwege de ochtend zelfs gesignaleerd zijn bij D66 in een verwoede poging het met die partij (en wellicht het CDA) op een akkoordje te gooien. Dat alles in de hoop het belastingplan waarmee het kabinet volgend jaar zo graag met 5 miljard euro de lasten wil verlichten óók in de Eerste Kamer van voldoende steun te voorzien.

Kort voordat het slotdebat met Wiebes over het belastingplan begon, staken in de werkkamer van SGP-voorman Van der Staaij de fractieleiders Buma (CDA), Segers (CU) en Van der Staaij de koppen echter nog éénmaal bij elkaar.

Dat gebeurde op initiatief van kersvers CU-fractieleider Segers, die dinsdag het stokje overnam van zijn voorganger Slob.

Het samenzijn bleek een finale poging alsnog een oplossing voor de eenverdiener tot stand te brengen, die in tegenstelling tot alles wat er tot dan toe op tafel lag, wél de steun van alledrie de christelijke partijen kon wegdragen.

Dat was hard nodig omdat de drie partijen –die het kabinet samen precies de 17 zetels kunnen leveren die het in de Senaat zo hard nodig heeft– wel ongevéér hetzelfde wilden, maar bij de uitwerking toch behoorlijk andere keuzes maakten. Zo lag er een amendement op tafel van SGP en CU om de eenverdiener te steunen door de algemene heffingskorting voor de niet-werkende partner volgend jaar een forse zwieper (van 668 euro) omhoog te geven, terwijl het CDA het afdoende vond om ‘de tweeverdienerssubsidie’ een kopje kleiner te maken en dat geld vervolgens in de kinderbijslag te pompen.

Uiteindelijk wisten de drie leiders, van wat in het debat al snel werd aangeduid als „de nieuwe C3”, elkaar te vinden in een plan waarbij hun voorstellen als ware het kliklaminaat ‘in elkaar’ werden geschoven. Voor dat plan was de basis dinsdagavond al gelegd, in een informeel onderonsje in een rookhok tussen een SGP’er en een christendemocraat.

Op die manier lag er nog vóór het debat met Wiebes begon een duidelijke eis voor het kabinet op tafel: 520 euro erbij in 2016 voor de eenverdiener plús een hogere kinderbijslag van gemiddeld zo’n 58 euro per kind per jaar. Ook willen de partijen extra geld voor de koopkracht van ouderen, voor gezinnen met thuiswonende gehandicapte kinderen én een hogere aftrek van zorgkosten voor mensen met een chronische ziekte of handicap. Al bij al dus een aardig pakket, waarvoor de dekking niet langer gevonden wordt in een verlaging van de ‘tweeverdienersubsidie’, maar in een minder grote verlaging van de belastingtarieven plús een iets hogere heffing op aardgas.

Volgens Dijkgraaf was het niettemin alleszins redelijk, zo hield hij Wiebes tijdens het debat voor. „Ik hoor in de wandelgangen het geluid dat dit een erg duur pakket is. Ik zou het niet duur willen noemen als je voor 10 procent van 5 miljard euro steun kunt krijgen van maar liefst 17 zetels aan de overkant. Dat is dus 45 procent van het aantal zetels die dáár een meerderheid moeten maken. Volgens mij is dat een koopje.”

Iedereen in Den Haag ging er daarom vanuit dat de coalitie deze „uitgestoken hand” van de ‘nieuwe C3’ zou pakken. En daar had het ook nog alle schijn van toen PvdA-Kamerlid Groot in zijn spreektekst aangaf, vergeleken met de eerdere voorstellen van CDA, CU en SGP „hier wel een warm gevoel bij te krijgen.”

Verbazing alom toen korte tijd later, zo tegen middernacht, het Wiebes zélf was die de uitgestoken hand van de ‘christelijke drie’ er finaal leek af te hakken, in plaats van ‘m te pakken.

Omdat volgens hem het voorstel voor de eenverdiener op termijn leidt tot banenverlies (iets wat volgens de SGP een papieren werkelijkheid is), ontraadde hij het breed gedragen amendement waarvoor naast CDA, CU en SGP ook de SP tekent. „Ik denk dus niet dat we er zijn”, constateerde Wiebes. Waarop een verontwaardigde Dijkgraaf de bewindsman toebeet dat hij het er toch maar mee moest doen. Óf dat hij anders naar een deal kon fluiten. „Want ik ga níks meer veranderen aan dit amendement.”

En toen ging iedereen weer naar huis. Om vanavond over de plannen te kunnen stemmen. De uitkomst daarvan was vanmorgen nog totáál ongewis.

Eenverdiener 24 uur lang tussen hoop en vrees

Economie

RD.nl in uw mailbox?