Twee molenaarsters op nummer 6

De Overwaard nummer 6 is een van de negentien wereldberoemde Kinderdijkse molens. Het is de zesde molen in een rij van acht aan de linkerkant van de Hooge Boezem. Dat betekent 1,5 kilometer lopen vanaf de parkeerplaats. Met een voorjaarszonnetje in de rug is dat geen straf.

De Overwaard is de rustige kant van het werelderfgoed. Toeristen mogen er niet komen, zo is in wel tien talen op meerdere borden te lezen. Aan de overkant van de boezem, bij de molens van de Nederwaard, krioelt het van de buitenlandse gasten, maar op het simpele asfaltpaadje van de Overwaard kom je geen mens tegen.

Stoer gebouw

Pas bij de zesde molen klinken geluiden. Een roodharige vrouw en een vrolijk blond kind zijn buiten de konijnen aan het voeren.

Anja Noorlander heeft sinds kort haar molenaarsdiploma en is sinds vorige maand officieel de molenaar van een stoer gebouw dat met zijn schoepenrad met een diameter van 6,7 meter water uit de lager gelegen polders 1,40 meter hoger schept in de boezem.

Noorlander is geboren in Rotterdam, opgegroeid in Krimpen aan de Lek en gaat op haar 18e samen met haar vriend René Verkerk in het dorp Kinderdijk wonen. „Hij was altijd al weg van molens en ging met zijn rubberboot vaak naar molenaar Ad Mol. Toen ik een keer meeging, raakte ik ook besmet met het molenvirus.”

Woningruil

Verkerk en Noorlander beginnen samen aan de molenaarsopleiding. Noorlander kan dat na verloop van tijd toch niet combineren met haar baan in de zorg.

Verkerk haalt zijn diploma en wordt in 1992 molenaar op de Overwaard nummer 6. Zo’n drie keer in de week fietst hij ernaartoe om te malen. De molen wordt bewoond door het echtpaar Adriaanse. In 1996 ruilen de twee stellen: René en Anja gaan op de molen wonen, en de Adriaansen verhuizen naar het dorp.

Een enorme verbouwing begint. „Alles wat René zag, kon hij ook maken”, vertelt Noorlander. „Maar het betekende wel twee jaar lang ploeteren. Ik kwam eens nog halfslapend de trap af om naar mijn werk te gaan en had niet in de gaten dat de grond was afgegraven. Ik duikelde bijna 2 meter naar beneden.” In 1998 is de verbouwing klaar.

Verkerk en Noorlander trouwen en krijgen in 2003 een dochter: Marijn. In 2005 besluit het echtpaar om te scheiden. De relatie met haar ex-man blijft de jaren erna goed, zegt Noorlander. „Als ik in Frankrijk met pech aan de weg stond, belde ik René, niet de wegenwacht.”

In februari 2012 gebeurt er iets verschrikkelijks. „Het was vlak na een strenge vorstperiode. Duizenden mensen waren voorbij onze molen geschaatst. De dooi was ingetreden en René wilde weer malen.

Hij is toen de schepradruimte ingeklommen om het ijs rond het scheprad weg te hakken. De molen had hij uit zijn werk gezet, zodat het rad niet kon gaan draaien. Maar het scheprad schoot toch in zijn versnelling. René is toen met zijn been bekneld geraakt en overleden. De volgende morgen is hij door de buurman gevonden.”

Het leven van Noorlander en Marijn staat op z’n kop. De aangeslagen molenaars zetten hun molens in de rouwstand. Een plaquette op de zijkant van de molen herinnert aan Verkerk.

Al vrij snel staan er mensen in de rij om het werk op de molen over te nemen. Noorlander vraagt de voorzitter van de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk hoeveel tijd ze krijgt om de spullen van Verkerk en Marijn weg te halen. Maar die zegt: „Ga eerst maar eens nadenken of dat wel goed is voor Marijn.” Uiteindelijk besluit Noorlander om haar molenaarsopleiding af te ronden en met haar dochter in de Overwaard nummer 6 te trekken.

Niet de eerste

In Kinderdijk is Noorlander daarmee de eerste vrouwelijke molenaar. Landelijk gezien loopt de Stichting Werelderfgoed Kinderdijk een beetje achter, want er zijn in totaal al zo’n honderd gediplomeerde vrouwelijke molenaars in Nederland.

Af en toe is het werk zwaar. Bijvoorbeeld bij het draaien van de kap. „Die weegt al gauw 15 ton en schuift over houten rollen. Die krijg je niet in beweging als je maar 50 kilo weeg. Sinds ik op de molen werk, ben ik al 10 kilo afgevallen, maar ik moet uitkijken dat ik niet nog lichter wordt, anders lukt het niet meer.”

Steun

De mannelijke molenaars van Kinderdijk vinden het volgens Noorlander prachtig dat ze een vrouwelijke collega hebben. „Ze hebben mij al die tijd gesteund. Als ik ergens niet uitkom, hoef ik maar een kik te geven en ze helpen.”

Wie weet, zijn er over een paar jaar meer vrouwelijke molenaars in Kinderdijk. „Ik merk dat het ongeval van René vrouwen van molenaars aan het denken heeft gezet. Sommigen zijn ook aan de opleiding begonnen, zodat ze bij een onverhoopt overlijden van hun man het werk voort kunnen zetten.” Marijn (12) is ook met het molenvirus besmet. Vastberaden: „Later word ik bioloog en molenaar.”

Nationale Molendag 2015

Ruim 950 molens zijn morgen open voor publiek op de 41e Nationale Molendag. Er zijn allerlei extra activiteiten in en rond de molens, zoals pannenkoeken bakken, fietstochten en molenmarkten.

Op 6 oktober 1973 begonnen molenaars met de Nationale Molendag. Sinds 1974 wordt het evenement elk jaar gehouden op de tweede zaterdag van mei.

Gemiddeld komen er 100.000 mensen op af.

www.molens.nl www.vrijwilligemolenaars.nl

Twee molenaarsters op nummer 6

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?