Leefstraat Zwolle: zo leer je de buren echt kennen

Het kunstgras is onnatuurlijk groen, maar kriebelt wel zachtjes aan blote tenen. Het ligt midden op de weg, in de Seringenstraat. Picknicktafels en geïmproviseerde bankjes van pallets nodigen uit plaats te nemen. En of dat nog niet genoeg is, vraagt Inge Holsappel (41) vrolijk: „Koffie?” Haar man Arnold Dekker (43) en zij zitten lekker in de schaduw in hun kersverse leefstraat. De voordeur staat open. Kinderen Janneke (9) en Bas (7) spelen om hen heen. Nog even, voordat ze naar de zwemplas gaan.

De Seringenstraat ligt aan de rand van de populaire wijk Assendorp in Zwolle. Er staan jarendertighuizen met her en der een fiets tegen de gevel geparkeerd. Het middelste gedeelte, waar Inge en Arnold wonen, is tot negen september eenrichtingsverkeer. Auto’s moeten verderop staan, om plaats te maken voor leefruimte. „Je kunt hier nu lekkerder zitten dan in onze achtertuin. Het waait en er is nu nog schaduw”, zegt Holsappel terwijl ze de koffie neerzet op de picknicktafel. Haar rode zomerjurk steekt sterk af tegen het nepgras.

Onenigheid

De strook groen voor hun deur is nauwelijks langer dan dertig meter en smal genoeg om auto’s erlangs te laten. Bewoners kunnen nog laden en lossen voor de deur en de huizen blijven bereikbaar voor hulpdiensten. Nu het stel hier zo zit koffie te drinken, zwaait iedere buurtbewoner wel even in het voorbijgaan. „Goedemorgen vakantiegangers”, roept een man op de fiets. „Dit project moet de buurtcohesie bevorderen”, legt Dekker uit.

Het lijkt een perfect recept voor saamhorigheid; auto’s de straat uit, picknickbanken erin, een lapje plastic groen uitrollen en hup, het is gezellig in de straat. Maar zo simpel is het niet, althans niet hier. Die saamhorigheid is er, bij de mensen die enthousiast zijn over de leefstraat. Maar er zijn ook buren die er niet op zitten te wachten. „Er is veel met hen gesproken, maar nog steeds zijn er mensen die bezwaren hebben”, aldus Dekker. „Ik heb gelezen over leefstraten in België waar het mis is gegaan omdat er onenigheid over was. Daarom hebben we benadrukt dat iedereen hierin moet worden meegenomen. Ik zou niet willen dat het de buurt verdeelt.” Hij staat op om de zonnebrandcrème alvast te pakken. „Communicatie is ontzettend belangrijk bij zo’n project”, vult Holsappel aan. Samen met de enthousiastelingen in de straat, ging ze de deuren langs om te praten met de buren die het idee niet zo zagen zitten. Onbedoeld werd ze een soort mediator van de straat. „Ik kan me goed inleven in de mensen die bezwaren hebben. Die gaan vooral over het parkeren. Mensen willen niet dat de omringende straten last hebben van extra auto’s voor de deur.” Ze wijst naar een rode Ford Focus, die geparkeerd staat voor een huis dat net buiten de leefstraat valt. „Die buurman wil heel graag zijn auto voor de deur hebben staan. Ik vind dat je dat moet respecteren.”

Ook buurvrouw Lilian Sijpkes (36), enthousiast over de leefstraat, wil graag de auto voor de deur kwijt kunnen. Ze komt net aanrijden en wil nog even de kat voeren voordat ze naar een afspraak moet. „Kom maar binnen”, zegt ze terwijl ze haar voordeur opent. „Ik heb twee jongens van negen maanden. Het zijn gezonde, mollige ventjes, maar je tilt je een breuk als je naar de gastouder gaat. Dan wil je niet dat je auto aan de andere kant van de straat staat.” Haar relatie liep stuk tijdens de zwangerschap. Nu ze alles alleen moet doen, helpen de buren haar graag, vertelt Sijpkes. „Dit deel van de straat komt sowieso wel bij elkaar op de koffie.” De buurt was zo coulant om een plekje van de leefstraat zo in te richten dat haar auto er precies nog kan staan.

Dit soort praktische oplossingen konden niet bij iedereen de bezwaren wegnemen. Zo vindt Dinie Konkelaar (83) de leefstraat ronduit „verschrikkelijk.” Dat zegt ze, staand in haar deuropening. Haar huis ligt net buiten het afgezette gebied. „Aan de buurtbarbecue heb ik ook nooit meegedaan. Dat past niet bij me. Niet dat ik geen contact met de buren heb, maar ik hoef niet alles over de vloer. Ik red mezelf.” Of ze in praktische zin last heeft van de leefstraat? „Nee. Maar het wordt voor je deur gezet. Ik heb gevraagd of ze hier toestemming voor hadden. Dat hebben ze. Nou, dan ben je uitgepraat.”

De buren hebben elkaar in ieder geval beter leren kennen bij dit project, vertelt Holsappel. „Je krijgt wel snel door wie er denkt in mogelijkheden en wie niet”, geeft ze met een glimlach toe. Het oorspronkelijke plan was om er een permanente leefstraat van te maken. Met echt gras en bomen die niet in grote bakken, maar in de volle grond zouden staan. Het werd een tijdelijke leefstraat, bij wijze van experiment. Na drie weken moet er een tussenevaluatie komen en aan het einde nog een. En ook tussendoor worden er nieuwe afspraken gemaakt. „De eerste avond is het nogal laat geworden”, zegt Holsappel. „Het ging door tot halftwee ’s nachts met rumoer en lawaai. Tja, dat helpt natuurlijk niet.” Daarom is nu de afspraak; om elf uur is het stil in de leefstraat.

Vergroening

De sociale samenhang is niet de enige reden voor de bewoners om hun straat tijdelijk om te toveren. Het gebrek aan voortuinen en hoge bomen met grote kruinen, zorgt dat het er zomers snel opwarmt. „Het zijn hier alleen maar stenen”, zegt bewoner Fokke van Eijk (48) terwijl hij met een armgebaar naar de straat wijst. Om oververhitting tegen te gaan en de luchtkwaliteit te verbeteren, hebben de buren van de Seringenstraat vorig jaar een klimaatstraat gemaakt, vertelt hij trots. Bij een aantal huizen is een rij stoeptegels weggehaald. Daar staan nu planten die tegen de muur opklimmen. „En hierachter staan schuttingen die water opvangen.”

Het bracht de buurtbewoners nader tot elkaar, en de leefstraat is daar een vervolg op. Wat hem betreft mag die er het hele jaar door zijn. Maar dat zit er niet in, zegt Tanja de Graaf van de gemeente Zwolle. „De tafels en speeltoestellen mogen niet permanent op straat blijven staan. De bewoners mogen wel een aantal parkeerplekken inruilen voor een strook gras. In de Eendrachtstraat is dat al gebeurd, de bewoners vonden groen voor de deur belangrijker dan parkeren.” De tijdelijke leefstraat mag wel ieder jaar terugkeren, zegt De Graaf. „Als iedereen in dat deel van de straat er ja op zegt. Dat is de voorwaarde. Als er klachten komen, kunnen we het project ook voortijdig stoppen. We gaat ervan uit dat door heel Zwolle dit soort leefstraten komen.”

Leefstraat Zwolle: zo leer je de buren echt kennen

Binnenland

RD.nl in uw mailbox?