Opnieuw rumoer rond prins Bernhard. In zijn nalatenschap is zijn lidmaatschapskaart van de Duitse nazi-partij gevonden. Premier Rutte vindt overheidsonderzoek overbodig.

Zijn waardering voor het koningshuis is niet afhankelijk van de geloofsovertuiging of de leefwijze van de Oranjes, maar wortelt in de geschiedenis. „Ons koningshuis is voor mij het symbool van vrijheid, onafhankelijkheid en eenheid.”

De Nederlandse vlag ligt sinds 2001 netjes opgevouwen in de kast bij de Veenendaalse familie Bisschop. Koningin Beatrix tekende in dat jaar de euthanasiewet en de wet voor het homohuwelijk. Voorlopig blijft de vlag in de kast liggen. SGP-raadslid dr. R. Bisschop: „Na de uitlatingen van prins Bernhard in de Volkskrant is het nog moeilijker geworden om warme gevoelens voor het Koninklijk Huis te blijven koesteren.”

Premier Balkenende heeft geen behoefte om leden van het koningshuis meer vrijheid te geven om zich in het openbaar over allerlei kwesties te uiten. „De huidige regels voor de ministeriële verantwoordelijkheid werken goed. Ik geloof niet dat het huis van Oranje in een keurslijf zit. De brief die prins Bernhard begin dit jaar in de Volkskrant plaatste, bewijst dat er voor hem ruimte was zich uit te spreken.”

De bedenkelijke ontboezemingen van prins Bernhard zullen de verbondenheid van orthodox-christelijk Nederland met het koningshuis onder druk zetten. Breken zal die band echter niet, denkt historicus drs. A. A. van der Schans, SGP-wethouder in Bodegraven. „De monarchie kan tegen een stootje.”

Auteur Tomas Ross schreef een brief aan prins Bernhard waarin hij zijn excuses aanbood voor de manier waarop hij de moeder van de prins had afgeschilderd in zijn boek Omwille van de troon. Dat zei de schrijver dinsdag.

Onder grote belangstelling van media en historici zijn dinsdag in het Nationaal Archief in Den Haag dossiers geopend die betrekking hebben op de Greet Hofmans–affaire. Hofmans was de gebedsgenezeres die prinses Christina moest genezen van haar oogkwaal en grote invloed kreeg aan het hof.

Als de uitspraken van prins Bernhard in de Volkskrant effect hebben op de positie van de regering of die van de koningin, draagt premier Balkenende ministriële verantwoordelijkheid voor die uitlatingen. Het maakt dan niet uit dat de prins niet meer in leven is. Dat stelde D. Elzinga, hoogleraar staatsrecht aan de Rijksuniversiteit Groningen, dinsdag.

De PvdA wil van premier Balkenende weten waarom de Rijksvoorlichtingsdienst (RVD) niets af wist van gesprekken tussen prins Bernhard en de Volkskrant, en in hoevere de premier zich verantwoordelijk acht voor de uitspraken van Bernhard. „Dit roept allerlei vragen op over de ministeriële verantwoordelijkheid", aldus Tweede–Kamerlid Kalsbeek.

Net als de LPF heeft ook het Koninklijk Huis steeds te maken met incidenten. „Het Koninklijk Huis is net de LPF", zei LPF–Kamerlid Herben dinsdag tijdens de begrotingsbehandeling van het ministerie van Algemene Zaken. Hij voegde er aan toe dat beide op zijn „warme sympathie" kunnen rekenen.