Onder aan de rivierdijk in Kinderdijk staat de kerk van de oud gereformeerde gemeente in Nederland. Op een blauw straatnaambordje is te lezen: ”Dominee B. Toesplein”. Kerkleden staan in de regio nog steeds bekend als de Toessies.

Het dorp Hoornaar in de Alblasserwaard ademt rust en vrede. Haast en stress lijken er ver weg. Mensen groeten elkaar op straat. Het dorp heeft maar één kerk, de hervormde. De dominee ervan is predikant voor iedereen.

Al bijna 65 jaar trekt de vrije evangelisatie van Giessenburg volk van allerlei kerken. Met samenkomsten zonder ambtelijk toezicht, waarin predikanten uit de breedte van de gereformeerde gezindte voorgaan. „Kerkmuren kennen we niet.”

Een beweging op zoek naar geestelijke opwekking zag rond de eeuwwisseling in de Alblasserwaard het licht. Tijdens jongerenavonden vonden bezoekers herkenning van hun vragen, maar vanuit de kerken klonken ook stevige bezwaren.

De gereformeerde gemeente van Sliedrecht is jong in dubbel opzicht. Ze bestaat nog geen acht jaar als zelfstandige gemeente. En de gemiddelde leeftijd van de (doop)leden is 26 jaar.

Acht christelijke gereformeerde kerken telt de Alblasserwaard. De cgk in Noordeloos is er één van. Ze ligt op een idyllisch plekje aan het water. Vanuit de kerkbank kijk je zo de polder in.

Aan de westkant van de Alblasserwaard ligt Alblasserdam. Een alleszins godsdienstig dorp, dat deel uitmaakt van de Biblebelt. Kerken zijn er genoeg. Een Alblasserdammer zegt: „We hebben hier van alles wat.”

De Alblasserwaard behoort tot de meest orthodoxe streken van het land, met relatief lage kerkmuren en een bevindelijke inslag, maar ook hier verandert het geestelijk klimaat. Het klassiek hervormde denken neemt af, het gezelschapsleven maakte plaats voor een evangelische variant.

Al eeuwen ligt de Alblasserwaard als een behoudend protestants bolwerk in het hart van Zuid-Holland. Wat is het eigene van de waard en blijft daar alles zoals het was? Een verkenning in acht delen. Vandaag de blik op Bleskensgraaf.