Steeds vaker vinden werkgevers dat de zondag een gewone werkdag moet worden. In deze collectie vindt u achtergrond- en opinieartikelen rondom dit thema. Ga voor meer informatie over zondagsrust naar de onderkant van de pagina.
In Duitsland dienen fracties een wetsvoorstel in om de zondagsrust te verruimen. In de eeuwenoude wet die de zon- en feestdagen beschermt, moet een regeling komen voor onbemande minisupermarkten vinden partijen.
Ze hebben een bijzonder talent: basketballen, schaatsen, hardlopen. Ze hebben de kwaliteit van topsporters. Maar wat moet je als christen in een wereld vol competitie en wedstrijden op zondag?
Zonder koopzondag ziet supermarktondernemer Tjerk ‘t Lam uit Dordrecht geen perspectief op lange termijn.
Niet werken op zondag; veel mensen zien dit als een achterhaald ideaal. Toch klinkt ieder jaar de oproep om van de eerste dag van de week een maatschappelijke rustdag te maken. Want juist in deze tijden is die hard nodig.
Hoe dacht de puriteinse predikant John Owen over de zondagsrust? De Nederlandse Vereniging tot bevordering van de Zondagsrust en de Zondagsheiliging presenteert zaterdag tijdens haar jaarvergadering het boek ”Een heilige dag van rust”, met Owens visie.
De Evangelische Kerk in Hessen en Nassau (EKHN) voert campagne voor de blijvende bescherming van de zondag als vaste rustdag in Duitsland. „Er is geen dag waarop zoveel saamhorigheid wordt beleefd als op zondag”, aldus de EKHN.
Er moet één dag in de week komen waarop alle Nederlanders rust nemen. Dat vindt ruim een op de drie Nederlanders.
Burgemeester en wethouders van Rotterdam gaan niet lobbyen voor de afschaffing van de Zondagswet. Dat antwoorden zij op vragen van een VVD-raadslid.
Het college van Veenendaal wil meer evenementen op zondag mogelijk maken, twaalf per jaar in plaats van zes. De Markt, waaraan de hervormde Oude Kerk staat, wordt een locatie waar evenementen mogen worden gehouden.
In de Midden Nederland Hallen in Barneveld is de bouw van een nieuwe theaterzaal gestart. Volgend jaar gaat er een musical draaien, die ook op zondag zal worden opgevoerd.
In Nederland rekent 45% van de bevolking zich tot een kerkelijke gezindte en 8% van de Nederlanders bezoekt wekelijks of vaker een kerk (Onderzoek CBS 2020).
Het vierde gebod uit de Tien Geboden die God gaf, gaat over het rusten op de sabbat (Exodus 20:8-11): ‘Gedenk den sabbatdag, dat gij dien heiligt. Zes dagen zult gij arbeiden en al uw werk doen; 10 Maar de zevende dag is de sabbat des HEEREN uws Gods; dan zult gij geen werk doen, gij, noch uw zoon, noch uw dochter, noch uw dienstknecht, noch uw dienstmaagd, noch uw vee, noch uw vreemdeling, die in uw poorten is; 11 Want in zes dagen heeft de HEERE den hemel en de aarde gemaakt, de zee, en alles wat daarin is, en Hij rustte ten zevenden dage; daarom zegende de HEERE den sabbatdag, en heiligde denzelven.’ God rustte op de zevende dag van het werk van de schepping. Hij gaf daarna ook de mensen een rustdag, een dag die bestemd is voor God. Deze dag wijst heen naar de rust en vrede met God, die na het leven in de hemel volledig zal zijn.
Ook op andere plaatsen in de Bijbel wordt gesproken over de sabbat.
Jesaja 58:13-14: ‘13 Indien gij uw voet van den sabbat afkeert, van te doen uw lust op Mijn heiligen dag; en indien gij den sabbat noemt een verlustiging, opdat de HEERE geheiligd worde, die te eren is; en indien gij dien eert, dat gij uw wegen niet doet en uw eigen lust niet vindt, noch een woord daarvan spreekt; 14 Dan zult gij u verlustigen in den HEERE, en Ik zal u doen rijden op de hoogten der aarde, en Ik zal u spijzigen met de erve van uw vader Jakob; want de mond des HEEREN heeft het gesproken.’
De profeet Jesaja schrijft hier dat je vreugde vindt in de Heere als je geen handel voert op de sabbat, als je de dag van de Heere ziet als een dag van vreugde.
In de christelijke gemeenten van het Nieuwe Testament werd de zondag gehouden als rustdag. De sabbat werd niet meer op de manier van het Oude Testament gehouden, omdat de komst van Jezus op aarde de vervulling van het Oude Testament betekende. Dat maakte een einde aan veel Joodse rituelen, waaronder die van de sabbat. De zondag herinnert ons aan de dag waarop de Heere Jezus opstond uit de dood: Pasen. Het is een dag om op adem te komen van de vaak drukke week die achter je ligt, maar vooral om samen te komen en gericht te zijn op God. Voor christenen betekent dat dat zij naar de kerk gaan om woorden van God te horen, dat ze niet werken en dat ze tijd hebben voor God en voor elkaar.
Sinds 1953 bestaat er de Zondagswet. Hierin staat bijvoorbeeld in artikel 3 dat je niet zonder goede reden geluidsoverlast mag veroorzaken op zondag, geluid mag niet verder dan 200 meter te horen zijn. En rond kerken mag je zonder noodzaak ook geen lawaai maken, waardoor de kerkdienst zou worden verstoord.
In artikel 5 staat dat je vóór 13.00 uur geen optochten of bijeenkomsten op openbare plekken mag houden, tenzij het een samenkomst is waarin je godsdienst of levensovertuiging belijdt of als het een wandeling is zonder geluid. Verder mag je niet zonder goede reden de openbare rust verstoren door ‘arbeid in beroep of bedrijf’. Een overtreding van de zondagswet wordt gezien als overtreding, met als straf een hechtenis van hoogstens twee maanden of een geldboete.
Alleen als de burgemeester een ontheffing geeft, mag er bijvoorbeeld een evenement plaatsvinden. Ook de beslissing of winkels open mogen zijn op zondag ligt bij de gemeente. Daarom zijn er niet veel steden en dorpen meer die geen koopzondagen hebben.
De SGP wil dat de Zondagswet blijft bestaan en moet worden verbeterd. Zo zouden zij willen dat luchthavens op zondag dicht zijn, dat er geen vrachtverkeer rijdt en dat werknemers op geen enkele manier gedwongen kunnen worden om op zondag te werken. Ook de CU wil de zondagsrust bevorderen. Ze wil alleen noodzakelijk werk toelaten op zondag. De CDA heeft geen algemeen standpunt over zondagsrust, al gaan lokale CDA-afdelingen er op hun website wel op in. Ze willen de zondagsrust bewaren zonder regels aan te passen, maar wel door zorgvuldig om te gaan met activiteiten van inwoners.
De regels voor zondagsrust gelden ook voor campings en vakantieparken. Als je echter in Frankrijk op een camping zit, heb je een stuk minder kans op rust op zondag, omdat toeristische gebieden daar vaak een uitzondering zijn. In Duitsland heb je de meeste kans op een rustige zondag, omdat daar veel meer regels zijn om de zondagsrust te waarborgen.
In Duitsland is de zondag een echte rustdag, ‘Sonntagsruhe’. In de wet is vastgelegd dat je op zondag niet je auto mag wassen of je gras mag maaien. Koopzondagen zijn er amper, maar vier in een jaar in grote steden. Wel is er een speciale regel voor kuuroorden. Daar mogen de winkels 35 zondagen per jaar open zijn. En alle bakkers mogen open zijn. Vaak zijn zij alleen in de morgen geopend.
De hele dag mag er geen geluid boven 50 decibel worden gemaakt, zowel binnen als buiten. Alle klussen die leiden tot geluidsoverlast, mag je op zondag niet uitvoeren.
In België staat de zondagsrust in de arbeidswet. Je mag een werknemer niet laten werken op zondag. Hier zijn wel een aantal uitzonderingen op, bijvoorbeeld toezicht op een bedrijfsruimte. Als je als werknemer op zondag werkt, dan heb je wel recht op een vrije dag in de week erna. Ook in Frankrijk mag een werknemer niet meer dan zes dagen werken, en in principe is de zondag de rustdag. Hierop zijn wel vrijstellingen voor toeristische gebieden en bepaalde steden.
