Is de Rooms-Katholieke Kerk veranderd na het vernieuwingsgezinde Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965)? Is er bijvoorbeeld meer aandacht voor de Bijbel gekomen?

„Er is in deze kerk een beeldenstorm geweest.” Er klinkt een zweem van treurigheid in de woorden van de Zeddamse parochiaan Bernardus Onstein over zijn kerk. De beelden moesten er in 1967 eruit, knielbanken werden vervangen door kale stoelen en het neogotische hoogaltaar werd naar de zijkant verplaatst. „De priester celebreerde niet meer met zijn gezicht naar het altaar maar op de tafel voor alle gelovigen. Iedereen kon zien wat hij deed.”

De Utrechts emeritus kerkhistoricus dr. F. G. M. Broeyer (75) had de verrassing van zijn leven toen de Utrechtse zendingshoogleraar J. C. Hoekendijk hem in 1965 vroeg om een paar weken naar Rome te gaan en daar de sfeer van het Tweede Vaticaans Concilie te proeven. „Ik weet niet hoe het kon, maar ik kreeg drie dagen permissie om in de Sint-Pieterskerk enkele zittingen bij te wonen, wat weinig Nederlanders was gegund.”

UTRECHT – Het enthousiasme over het tweede Vaticaans concilie (1962-1965) verdween snel, aldus kardinaal dr. W. J. Eijk. „Diepgaande culturele veranderingen direct na het concilie hebben de doorwerking danig bemoeilijkt. De huidige crisis is een geloofscrisis. Zonder het geloof in Jezus Christus hebben we geen sleutel om de uit­komsten van het concilie toe
te passen.”

AMSTERDAM – Het Tweede Vaticaanse Concilie (1962-1965) was een mediagebeuren van ongekende omvang. Nederlandse media liepen voorop, vooral door de opkomende televisie en de opiniërende rol van de media.

Het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965) was een bijzonder moment in de geschiedenis van de kerk van Rome. Het was een concilie dat ingrijpende hervormingen aankondigde, zoals de mis in de volkstaal. De kerkvergadering riep op tot studie van de Heilige Schrift en toonde een open houding naar de kerken buiten Rome. Een belangrijke wissel werd omgezet, maar de trein bleef op hetzelfde spoor.

Rome wordt als ”de eeuwige stad” betiteld en dat zal te maken hebben met het feit dat deze plaats ondanks vele plunderingen, oorlogen en branden nog steeds in volle glorie te bewonderen is. Centrum van het katholicisme, van cultuur en geschiedenis.

Confrontatie. Daardoor wordt het westerse beeld van de islam door de eeuwen heen gekenmerkt. Pas de laatste decennia leggen kerken de nadruk op eenheid en dialoog. De grote vraag is: Hoe wijs is dat?

AMSTERDAM – De verandering van denken in de Rooms-Katholieke Kerk begon niet in de jaren zestig maar had haar wortels al in de jaren vijftig. De nieuwe gedachten over persoonlijke geloofsbeleving en eigen verantwoordelijkheid werden eind jaren vijftig door bisschoppen overgenomen. „De vernieuwing zelf heeft echter niet de verwachte opleving gebracht. De gevraagde nieuwe persoonlijke betrokkenheid van katholieken was voor velen een brug te ver.”

LEUVEN – De Rooms-Katholieke Kerk is na het tweede Vaticaans concilie (1962-1965) zeker veranderd. Het concilie, dat een halve eeuw geleden begon, is een keerpunt geweest”, stelt dr. Karim Schelkens. „Er is een historische openheid voor de kerken van de Reformatie gekomen. Maar, ook daarvoor was er veel in beweging.”