Een smalle straat met aan beide kanten eenvoudige rijtjeshuizen én geparkeerde bolides. Wat vinden de bewoners van de Prinses Beatrixstraat in Oud-Beijer-land van de koningin?

Ze hadden aangekondigd het inhuldigingsfeest grondig te verstoren en slaagden daarin op een wijze die al hun verwachtingen overtrof. Onder het motto ”geen woning, geen kroning!” veranderden krakers Amsterdam dertig jaar geleden in een slagveld. Spijt hebben ze allerminst en met de koningin hebben ze ook nog steeds niets.

Koningin Beatrix en prins Claus vormden een gelukkig paar. „Niet voor niets staan ze op verschillende foto’s met de armen om elkaar heen geslagen. Ze waren sterk op elkaar ingespeeld”, zegt prof. dr. C. A. Tamse, emeritus hoogleraar van de Nederlandse politieke cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen en kenner van de Nederlandse monarchie.

Koningin Beatrix heeft haar eigen kledingstijl. Zij is altijd te herkennen. Dat is het resultaat van succesvol teamwerk.

Een burgemeester die een verjaardagsbezoek aan koningin Beatrix afzegt, een hoogleraar die met de vorstin spreekt over de betekenis van Calvijn en een minister die het aantal kleinkinderen met haar uitwisselt. De ervaringen van personen die Hare Majesteit persoonlijk ontmoetten, zijn divers.

Als koningin Beatrix aftreedt, is dat een goed moment om te breken met de ondemocratische traditie van een staatshoofd dat niet door het volk is gekozen, meent Jack Jan Wirken.

Het is niet alleen de vraag of het koningshuis toekomst heeft, maar ook of het land van de Oranjemonarchie toekomst heeft, stelt L. M. P. Scholten.

De monarchie is een mooi instituut, maar is niet democratisch, vindt Helmut Hetzel. De toekomst voor het koningshuis ligt in het vervullen van een representatieve rol.

Het is niet vanzelfsprekend dat Nederland een koningin heeft die openlijk uitkomt voor haar christen-zijn, zegt dr. P. J. Visser. Hij was tot eind vorig jaar verbonden aan de hervormde Bethlehemkerk in de hofstad.

In de formele macht van de koningin veranderde de achterliggende decennia niets. Wel maakte koningin Beatrix beter dan haar moeder gebruik van de smalle marges die het staatsrecht een vorstin biedt.