Voorpagina 9 augustus 1999

Ex-KGB'er Poetin als opvolger aangewezen

Jeltsin ontslaat
opnieuw premier

Van onze buitenlandredactie
MOSKOU – De Russen moeten opnieuw wennen aan een nieuwe premier. President Jeltsin ontsloeg vanmorgen Sergej Stepasjin en benoemde Vladimir Poetin, het hoofd van de binnenlandse veiligheidsdienst FSB en secretaris van de invloedrijke Veiligheidsraad, tot eerste vice-premier en daarmee tot waarnemend premier. Als de Doema, de Russische Tweede Kamer, ermee instemt wordt Poetin de vijfde Russische regeringsleider in nog geen anderhalf jaar.

Jeltsin heeft geen reden gegeven voor het ontslag van Stepasjin, die de regering slechts drie maanden heeft geleid. Jeltsin heeft Stepasjin nooit publiekelijk bekritiseerd, maar hem van het begin af aan weinig bevoegdheden toegekend. In Russische nieuwsberichten is echter gesuggereerd dat naaste medewerkers van Jeltsin op het aftreden hebben aangedrongen om hun eigen kandidaat naar voren te kunnen schuiven. Tijdens een televisietoespraak zei hij dat hij wil dat waarnemend premier Poetin hem volgend jaar opvolgt als president van Rusland.

Verkiezingscampagne
Jeltsin heeft vandaag tevens een einde gemaakt aan de onzekerheid over de datum van de parlementsverkiezingen. De Russen kunnen op 19 december een nieuwe Doema kiezen. Met het decreet van de president is de verkiezingscampagne officieel begonnen. Bij de verkiezingen voor de Doema kan een trend duidelijk worden voor de presidentsverkiezingen die medio 2000 worden gehouden. Jeltsin is dan geen kandidaat.

Stepasjin zei dat hij vanmorgen tijdens een onderhoud met de president te horen kreeg dat hij was ontslagen. Hij had Jeltsin onomwonden te verstaan gegeven dat hij het besluit niet juist vond, maar „de president heeft het recht, hij is president.”

De premier was juist teruggekeerd uit de Kaukasische republiek Dagestan, waar honderden islamitische guerrillastrijders zaterdag vanuit Tsjetsjenië binnenvielen.

De 46-jarige jurist Poetin heeft jaren gewerkt bij de beruchte geheime dienst van de vroegere Sovjet-Unie, de KGB. Hij was onder meer als spion in Duitsland actief. In de jaren negentig ging hij naar Sint-Petersburg, waar hij hoofd van de commissie buitenlandse betrekkingen van de hervormingsgezinde burgemeester Anatoli Sobtsjak werd. Om zijn grote invloed op de burgemeester werd hij wel de „grijze eminentie” genoemd. Eind juli vorig jaar werd Poetin hoofd van de FSB. Deze functie behield hij toen hij in maart Nikolaj Bordjoezja als secretaris van de Veiligheidsraad opvolgde. In dit invloedrijk orgaan onder voorzitterschap van Jeltsin zit een aantal belangrijke ministers en veiligheidsfunctionarissen.

Poetin, die als gevolg van zijn verblijf in Duitsland vloeiend Duits spreekt, heeft eerder met Jeltsin samengewerkt. Hij werd in mei 1998 eerste plaatsvervangend hoofd van het presidentieel bureau in Moskou.

De koersen op de beurs van Moskou stonden vanmorgen bij de opening ruim 11 procent lager dan vrijdag. Poetin geldt op economisch terrein als onervaren, al heeft hij geholpen bij de hervorming van de Petersburgse economie.