Voorpagina 16 november 2000

Dossier Homohuwelijk

„Geen ruimte voor gewetensbezwaren”

Ambtenaar Amsterdam
moet homo's trouwen

Van onze binnenlandredactie
AMSTERDAM – De gemeente Amsterdam zal niet accepteren dat ambtenaren van de burgerlijke stand weigeren een homohuwelijk te sluiten. Dit verklaarde wethouder G. Dales (VVD) vandaag tijdens een homodag voor gemeenteambtenaren.

Dales deed zijn uitspraken op persoonlijke titel, maar „verwacht niet dat één collegelid in Amsterdam er anders over denkt”, zei hij vanmorgen desgevraagd. Met zijn uitspraken heeft hij duidelijk willen maken dat hij het niet eens is met de brief die staatssecretaris Cohen van Justitie gisteren aan de Tweede Kamer stuurde. Cohen schrijft daarin dat hij steun heeft gekregen van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Nederlandse Vereniging van Burgerzaken (NVVB) voor zijn stelling dat gemeenten een praktische oplossing moeten bieden voor ambtenaren die geen homohuwelijken willen voltrekken. De bestaande wetgeving hoeft daarvoor niet aangepast te worden.

De Amsterdamse wethouder is er „radicaal op tegen dat ambtenaren op grond van hun eigen overwegingen een wet niet willen uitvoeren. Ik wil aan dergelijke gewetensbezwaren geen enkele ruimte bieden, omdat je daarmee meewerkt aan het in stand houden van een gedachtegoed dat ik verre van mij werp. Stel dat een ambtenaar gewetensbezwaren zou hebben tegen het voltrekken van een huwelijk tussen een Turk en een Nederlands meisje. Nederland zou te klein zijn. Bezwaren tegen het voltrekken van een homohuwelijk zijn voor mij exact hetzelfde. Binnen een kerk moeten mensen maar zien welke normen ze hanteren, maar dit is een wereldlijke zaak. Als we mensen een ontsnappingsmogelijkheid bieden, is het hek van de dam.” Overigens heeft nog niemand van de Amsterdamse ambtenaren aangegeven niet te willen meewerken aan homohuwelijken.

Bekrompen
SGP-kamerlid mr. C. G. van der Staaij vindt de uitspraken van de Amsterdamse wethouder getuigen van „beschamende bekrompenheid en enghartigheid. Zo'n rigide opstelling kan zonder meer als discriminatie van gewetensbezwaren worden aangemerkt. De staatssecretaris wil dat gemeenten een praktische oplossing treffen, dus de stellingname van de wethouder is ook juridisch aanvechtbaar. Tijdens het debat stelde Cohen ook er begrip voor te hebben dat het niet wenselijk is als ambtenaren met tegenzin felicitaties moeten uitspreken. Hoofdredacteur Krol van de Gaykrant zei toen in de wandelgangen dat homoparen daar zelf ook niet op zitten te wachten. Daarom verbaast me nu de opstelling van de Amsterdamse wethouder.”

Dales sprak vandaag tijdens een dag waarop gemeenteambtenaren zich bezonnen op de „uitsluitingsmechanismen” die op gang komen als openbaar komt dat een ambtenaar homofiel is. Alle ambtenaren hadden bij hun salarisstrookje een uitnodiging gekregen. Dat leverde nogal wat boze reacties per telefoon of brief op. Op twee na waren de reacties anoniem. „Met de twee personen die hun brief hadden ondertekend, heb ik een gesprek gehad”, zegt Dales. „Dat heeft tot nieuwe inzichten geleid. Zo zie je maar dat een goed gesprek soms verhelderend kan werken.”