Voorpagina 6 september 2000

Dossier homohuwelijk


Schutte: Cohen handelt „niet rechtens”

Kamer viert feestje
om homohuwelijk

Van onze redactie politiek
DEN HAAG – Een ruime kamermeerderheid viert juichend de openstelling van het huwelijk voor homoparen. D66'er Dittrich is vervuld van trots dat Nederland als eerste en voorlopig enige land het homohuwelijk introduceert. Santi (PvdA) spreekt van een triomf, Halsema (GroenLinks) noemt het wetsvoorstel „een feest van emancipatie.”

De GroenLinks-woordvoerster sprak er gisteravond haar vreugde over uit dat het kabinet, een meerderheid van de Kamer en van de bevolking „de genadeslag hebben toegebracht aan het traditionele huwelijk als onderdrukkend en uitsluitend instituut.” Ook bij de VVD en de SP stuit het voorstel van het kabinet om homoseksuele mannen en vrouwen de mogelijkheid te bieden een huwelijk met elkaar aan te gaan en kinderen te adopteren, niet op bezwaren. De voorstanders vormen aldus een overweldigende meerderheid van 113 kamerleden, tegen 37 kamerleden van de fracties van CDA, RPF/GPV en SGP.

De woordvoerders van de christelijke fracties benadrukten tijdens het debat van gisteren vooral het heilloze van een poging om een instituut als het huwelijk, dat gebaseerd is op bijbelse waarden en de eeuwen door als belangrijk ordeningsprincipe van de samenleving is erkend, in feite op te heffen. Van der Staaij (SGP) stelde vast dat het kabinet eigenlijk nauwelijks argumenten heeft voor deze stap en vroeg zich af of de regering wellicht bezweken is voor de pressie van homolobby's. Schutte (RPF/GPV) hield het kabinet onder meer voor dat het „als een blind paard” zijn eigen gang gaat en alle bezwaren zomaar wegwuift.

Teleurstelling
Alle kamerfracties hebben gisteren hun oordeel over het wetsvoorstel gegeven. Staatssecretaris Cohen van Justitie zal vanavond antwoorden. Hij was overigens de enige bewindspersoon die het debat bijwoonde. Het verzoek van de SGP aan het kabinet om ook premier Kok of in ieder geval minister Korthals van Justitie af te vaardigen, bleek gistermiddag niet ingewilligd. Van der Staaij sprak daar zijn teleurstelling over uit.

Evenals Van der Staaij bracht Schutte uitvoerig de gewetensnood ter sprake van ambtenaren van de burgerlijke stand die vanaf januari volgend jaar niet mee kunnen en willen werken aan de voltrekking van homohuwelijken. Hij hekelde daarbij in scherpe bewoordingen de harde opstelling van Cohen, die al heeft gezegd dat ambtenaren gewoon hun wettelijke taken moeten uitvoeren.

Schutte verwijt Cohen dat hij „niet rechtens” handelt. „Rekening houden met gewetensbezwaarden heeft in Nederland al een lange traditie”, hield de GPV'er Cohen voor. In vergelijkbare situaties heeft het kabinet bovendien voor een andere opstelling gekozen. Zo hoeven verpleegkundigen niet mee te werken aan een abortus en mogen hulpverleners een ivf-behandeling bij lesbische en alleenstaande vrouwen weigeren. Cohen maakt zich dus schuldig aan „ongelijke behandeling in vergelijkbare situaties.” Schutte zei dat ambtenaren die verplicht worden tegen hun geweten te handelen, „zeker met succes een beroep op de rechter kunnen doen.”

„Meemoeder”
CDA-woordvoerster Ross-van Dorp toonde veel begrip voor de wens van homoseksuelen om te huwen, maar haar fractie wil die wens toch niet ondersteunen. „Het geregistreerd partnerschap en het ouderlijk gezag zoals dat nu bestaat, voldoet.”

De fracties van D66, PvdA en GroenLinks zijn ook voor adoptie door homoparen. Maar zij willen wel dat Cohen bij adoptie het criterium „dat niets meer te verwachten valt van de biologische ouder” anders formuleert. Zij dienen daarover een amendement in.

Bovendien willen PvdA, VVD en GroenLinks ervan af dat een vrouw pas na een jaar zorg een kind mag adopteren. VVD en GroenLinks willen dat het zelfs nog makkelijker wordt voor een „meemoeder” om het ouderschap te verwerven over een kind van haar vriendin. Zij zou het gewoon moeten erkennen, mits het kind wordt geboren tijdens de relatie. Dat recht is nu alleen voorbehouden aan ongetrouwde mannen die een kind van hun vriendin erkennen.

Het debat trok gisteren niet veel publieke belangstelling. De meeste mensen op de publieke tribune waren naar hun gewaad te identificeren als behorend tot de achterban van de SGP.

Zie ook:
Paars heeft pragmatische jasje uitgedaan

Huwelijk van homo's onbestaanbaar

Verdeeldheid maakt getuigenis zwakker