Binnenland21 juli 2001

Dossier ”Gewetensbezwaarde trouwambtenaren”

Kapelse burgemeester tekende al in vroeg stadium protest aan

COC-acties zijn „onzinnig”

Door J. van Klinken
KAPELLE – Hij noemt zichzelf „homovriendelijk”, maar van de acties van het COC tegen gewetensbezwaarde trouwambtenaren moet hij niets hebben. „Onzinnig”, noemt hij die. Burgemeester G. C. de Groot van het Zeeuwse Kapelle wees het COC er al in een vroeg stadium op dat het verkeerd bezig was. „Die acties dienen geen enkel doel.”

Er was iets mis met de brief die de gemeente Kapelle begin dit jaar van het COC Midden-Zeeland ontving, vond burgemeester De Groot. Het COC drong in de brief aan op het weren van trouwambtenaren die bezwaren hebben tegen het sluiten van homohuwelijken.

„Ik heb een ontzettende hekel aan discriminatie”, verduidelijkt De Groot. Dat is de reden waarom hij zich ergert aan het maken van ongerechtvaardigd onderscheid tegenover homo's, maar ook tegenover ambtenaren die vanuit hun geloofsovertuiging bezwaren hebben tegen het homohuwelijk.

De Groot was een van de weinige gemeentebestuurders die zich grondig in het onderwerp verdiepten. Honderden gemeenten kregen eerder dit jaar een brief van een regionale afdeling van de landelijke homo-organisatie. Volgens het COC reageerden de meeste gemeentebesturen positief. Zij zegden toe voortaan geen trouwambtenaren met gewetensbezwaren meer te zullen benoemen.

Strijdigheid
De Kapelse burgemeester ging op onderzoek uit en kwam terecht bij het Eerste-Kamerlid dat voor zijn partij, het CDA, het woord had gevoerd tijdens het debat over de openstelling van het huwelijk, mevrouw mr. Y. Timmerman-Buck. Zij informeerde hem over de strijdigheid van de COC-brief met de Algemene wet gelijke behandeling (AWGB). De senator, die jarenlang vice-voorzitter was van de Commissie Gelijke Behandeling, had deze kwestie zelf voorgelegd aan de toenmalige staatssecretaris Cohen van Justitie.

In zijn antwoord aan de Zeeuwse afdeling van het COC verwees De Groot dan ook met nadruk naar het debat in de Eerste Kamer. „Wij vermoeden”, schreef hij, „dat u zich niet heeft gerealiseerd dat, op grond van artikel 6 van de AWGB, het de gemeentebesturen niet is toegestaan onderscheid te maken op grond van godsdienstige overtuiging.” Zijn conclusie: „Het op voorhand benadelen van personen die op grond van hun godsdienstige overtuiging geen homohuwelijken willen voltrekken, is in strijd met de AWGB.”

Verbazing
De Groot keerde deze week terug van vakantie en vernam tot zijn grote verbazing dat de gemeente Leeuwarden een gewetensbezwaarde ambtenaar wil ontslaan. Afgezien nog van de juridische argumenten begrijpt hij ook de praktische reden hiervan niet. „Als die ambtenaar nu de enige was en er dus geen homohuwelijken kunnen worden gesloten, zou ik in ieder geval het probleem begrijpen. Maar als er voldoende collega's zijn die het willen overnemen, wat is er dan eigenlijk aan de hand?”

Ook het niet meer benoemen van gewetensbezwaarden vindt hij een merkwaardige maatregel. „Dat zou betekenen dat een categorie trouwambtenaren wordt buitengesloten. Ik snap niet dat het COC daarop uit is. In hun streven om gelijk te worden behandeld, willen ze anderen juist ongelijk behandelen. En dat geheel onnodig want voorzover ik weet, is het nergens een probleem om een homohuwelijk te laten voltrekken.”

In zijn brief aan het COC schreef De Groot niet te begrijpen waarom het zich zo afzet tegen een bepaalde groep ambtenaren „die, net als u, een minderheid van de samenleving vertegenwoordigt en die, net als u, recht heeft op zijn eigen overtuiging, of geloofsbeleving.”

Hij adviseerde de homo-organisatie om met de actie te stoppen. „In een cultuur van verdraagzaamheid en tolerantie, die u zelf altijd ten zeerste hebt willen bevorderen en die immers kenmerk behoort te zijn van een volwassen democratische samenleving, past een dergelijke opstelling zoals door u bepleit in het geheel niet.”

De brief ging al in maart de deur uit, maar De Groot kreeg tot op heden geen antwoord. „Erg jammer”, vindt hij. „Ik ben nog steeds erg benieuwd naar hun reactie.”