Onze eeuw vraagt om ontmoeting rond het Woord

Godsdienstdocent Van der Horst vraagt op grond van ervaringen met zijn Hoornbeeck-studenten aandacht voor het taalgebruik in de kerk. Hij pleit niet voor een andere inhoud van de kerkelijke taal. Het gaat hem om de vorm: maak op de preekstoel en in het catechisatielokaal gebruik van taal die jongeren goed kunnen begrijpen.

Het is waar dat de taal de laatste decennia veranderd is. In het hoofdredactioneel commentaar (Rd 3-12) wordt terecht aangegeven dat de spanningsboog van de moderne luisteraar minder aankan dan in bijvoorbeeld de tijd van Smijtegelt. Er is op dit terrein sprake van een enorme veranderingen met forse consequenties.

Prikkels

Nog niet zo lang geleden waren boeken een belangrijke bron van informatie. Studeren gebeurde aan de hand van leerboeken die soms jarenlang toonaangevend waren. Aan het einde van de vorige eeuw kwam de computer. De vele toepassingen die inter- net inmiddels biedt, maakt dat we zwemmen in een grote bak met informatie, waarin we moeten selecteren, verbinden en ordenen. De smartphone heeft deze ontwikkeling alleen nog maar versterkt. Dat heeft tot gevolg dat we op een andere manier zijn gaan leren, communiceren en informeren. Het effect van deze omslag kunnen we in kerk, gezin en school nog niet goed overzien.

De hoeveelheid prikkels die dagelijks op ons afkomt, maakt dat we minder tijd hebben om ons te verdiepen in een goed boek en dat tekst die onze concentratie vraagt als moeilijk en taai wordt ervaren. Hoe bereiken we leerlingen die ’s morgens al vol prikkels in de schoolbank gaan zitten? Hoe krijgen we ouderen weer betrokkenen bij allerlei ideële instellingen en kerkelijke verenigingen? Wat betekent deze drukte voor ons als we ons zondags onder de preek zetten?

Samenwerking

Deze omslag vraagt erom dat gezin (inclusief jongeren), kerk en school elkaar opzoeken en samen spreken rond een open Bijbel. Dat betekent in de allereerste plaats openheid tegenover elkaar. Als mensen zijn we geneigd om de oorzaak van een probleem bij de ander te leggen: „Als de school nu eens dit”, of: „Als de dominee nu eens anders...” Laten we toegeven dat we in een gebroken wereld leven en dat die gebrokenheid bij onszelf begint. Van daaruit kunnen we samen zoeken hoe het anders kan.

Als de Bijbel het brandpunt is van onze opvoeding is het belangrijk om daar tijd voor uit te trekken en te buigen voor het gezag van Gods Woord. Laten gezinnen rond de maaltijd en op zondag de tijd nemen om zich te verdiepen in de Bijbel en spreken over de betekenis van een gelezen gedeelte, niet alleen voor toen, maar ook voor nu.

Er zijn allerlei manieren om doeners en denkers van allerlei leeftijden hierbij te betrekken. Leer kinderen naar preken luisteren en bespreek de preek na. Jongeren in de gezinnen kunnen er op hun beurt zelf voor zorgen dat er ruimte in het hoofd blijft voor bidden, lezen en onderzoeken, zodat er aansluiting blijft met de kerkdienst. Daarbij is niet het vele goed, maar het goede veel.

School

Scholen leren jongeren om kritisch te zijn. Daar is niets mis mee. Toch is het ook goed om jongeren te leren zich te binden aan een zingevend kader dat richting biedt. Zingeving vraagt om rust en concentratie. Begrijpend lezen van teksten die leerlingen en studenten vormen, biedt hier uitstekende handvatten voor. Vorming kan eveneens plaatsvinden door de Bijbel concreet te verbinden aan de vakken en de alledaagse schoolpraktijk.

Eenvoudig taalgebruik en het gebruik van goede voorbeelden doen geen afbreuk aan de verhevenheid van de inhoud van Gods Woord. Sommige woorden zijn niet te vervangen, maar kunnen wel uitgelegd worden. Deze aanpak zorgt dat jongeren zich, ook in de kerk, gezien voelen.

In sommige gemeenten wordt op zaterdag de liturgie bekendgemaakt. Het geeft gezinnen de gelegenheid om op zaterdagavond of zondagmorgen de aandacht te richten op wat komt. Sommige predikanten geven er ook vragen bij om over door te spreken.

Afstemming

In Elspeet hebben leden van de kerkenraad van de gereformeerde gemeente, ouders, leerkrachten en bestuursleden van de basisschool onlangs bij elkaar gezeten om na te gaan hoe de afstemming tussen kerk, gezin en school het komend cursusjaar aandacht kan krijgen. Het blijkt mogelijk om bestaande dingen op elkaar te laten aansluiten: de opening van het verenigingsseizoen, catechisatie, huisbezoek, het rooster voor de psalmversjes, de ouderavond van de school, de opvoedgroepen. Het eerste thema dat uitgewerkt gaat worden, is Bijbellezen.

In deze tijd kunnen we niet meer zonder elkaar. Laten we alles doen om jongeren een goede Bijbelse bedding te geven, alsof wij het zouden kunnen. Laten we tegelijkertijd bidden voor elkaar en vragen om Gods onmisbare zegen erover, omdat het alleen Zijn werk is.

De auteur is voorzitter van het college van bestuur van de Jacobus Fruytier scholengemeenschap.

Onze eeuw vraagt om ontmoeting rond het Woord

Opinie

RD.nl in uw mailbox?