Kees van der Staaij: Gebruik Bijbelse én algemene argumenten tegen ”voltooid leven”

Hoe voer je als christen een ethisch debat in een sterk seculiere samenleving? Die vraag komt steeds weer terug. In deze tijd speelt het weer bijzonder rond het debat over ”voltooid leven”. Ds. D. J. Budding roept in zijn opiniebijdrage (RD 28-10) ertoe op in deze discussie de ultieme ernst uitdrukkelijk te benoemen. Ook Addy de Jong benoemt dit thema (RD 29-10) in de rubriek Wandelgangen .

Moeten we naar het Bijbelse gebod ”Gij zult niet doden” verwijzen? Of juist meer algemene argumenten zoeken die ook niet-christenen kunnen aanspreken?

Mijn pleidooi is om het Bijbelse appel en het gebruik van algemene argumenten niet tegen elkaar uit te spelen. Laat ons doel in het politieke debat zijn dit allebei te doen. Dus niet óf óf, maar én én.

In het spreken vanuit de kerken tot de overheid –ik hoop dat het intensief zal plaatsvinden over dit aangrijpende onderwerp!– mag je zonder meer verwachten dat het Bijbelse appel de kern en het hart van de kritiek op deze plannen vormt.

Maar ook in het politieke debat is de Bijbelse argumentatie het voluit waard om gehoord te worden. God de Schepper vraagt dit van iedereen: „Vrees God en houd Zijn geboden, want dit betaamt alle mensen. Want God zal ieder werk in het gericht brengen, met al wat verborgen is, hetzij goed of hetzij kwaad” (Pred. 12:13-14).

Er is nog een tweede reden om hier open mee naar voren te komen. Het komt onwaarachtig over, als een soort verborgen agenda, als we zouden verzwijgen dat dit het fundament is waarop wij staan en ook anderen daartoe oproepen.

Maar daarnaast doen we er goed aan ten volle de algemene argumenten te benutten die de goede weg wijzen. Als christenpolitici zouden we tekortschieten in het tegengaan van het kwaad en het bevorderen van wat goed is, als we dat niet zouden doen. Zo’n argument is bijvoorbeeld het gevolg van het legaliseren van hulp bij zelfdoding voor kwetsbare mensen die straks onder druk gezet kunnen worden om ook van zo’n pil gebruik te gaan maken.

Ontmaskering

Als we het erover eens zijn dat het belangrijk is zowel de Bijbelse als de algemene argumenten te benoemen en te benutten, dan is de vervolgvraag: Hoe kunnen we dat het beste doen?

Daarvoor helpt geen vaste formule of sjabloon. Als we altijd en overal dezelfde keus maken, is het de vraag of het echt een woord op zijn tijd is. Het vraagt vooral wijsheid en fijngevoeligheid om dat zo goed mogelijk te doen. Soms zal het Bijbelse argument meer op de voorgrond staan, soms het algemene eruit springen. Ook de verwoording kan en mag verschillen. Wijsheid is: tijd en wijze weten (Pred. 9:5).

Bij de discussies over het voltooid leven merk ik soms dat juist seculiere mensen graag gelijk over de Bijbelse redenen willen horen, maar om de verkeerde reden, als een soort ontmaskering: Jullie zijn toch om godsdienstige reden tegen? En na de bevestiging gaat het dan door: Zie je wel, daar heb ik dus geen boodschap aan. Daarna volgt dan de aantijging hoe onverdraagzaam het is onze Bijbelse overtuiging aan andersdenkenden op te leggen.

Op dat moment kan het daarom verstandig zijn die anderen die aanval niet te gunnen, maar vooral ook een krachtig algemeen argument naar voren te brengen.

Gebed

Het is ook altijd bemoedigend om rond zware debatten van veel mensen te horen dat zij voor ons als vertegenwoordigers bidden om wijsheid en kracht. Fijn is het ook om te ervaren dat ons de ruimte en het vertrouwen wordt gegeven om de inbreng in het politieke en maatschappelijke debat op de eigen manier te verwoorden.

Dat mag overigens geen slagboom tegen opbouwende kritiek zijn: het is altijd weer goed om open te staan voor de wijsheid en de reflectie van anderen. Zeker ook omdat er nog uitgebreide debatten over dit onderwerp zullen volgen. Als er daadwerkelijk een wetsvoorstel ligt, is er veel uitgebreider dan nu het geval was de gelegenheid om woorden te geven aan onze fundamentele bezwaren.

Juist bij die beladen debatten voel je je vaak zo verlegen om de juiste woorden te vinden, en kun je met de wijsheid achteraf tobben: had ik het toch niet beter anders kunnen zeggen, was dat eigenlijk niet beter geweest? Dan komt ook zeker het gebed boven om vergeving voor het gebrek en het tekortschieten. En verwonderde dankbaarheid voor wat God aan goede woorden geven wilde.

Wijsheid kun je niet maken. Echte wijsheid komt van Boven. Als ons de wijsheid zo ontbreekt, mogen we er wel om bidden dat God het geeft, Die het mild wil geven en niet verwijt (Jak. 1:5).

De auteur is voorzitter van de SGP-fractie in de Tweede Kamer.

Kees van der Staaij: Gebruik Bijbelse én algemene argumenten tegen ”voltooid leven”

Opinie

RD.nl in uw mailbox?