Saamhorigheid kweken door kunst na te bootsen

Concertgebouwen zijn gesloten, musea blijven dicht en theaters op slot. Maar kunst –of het nu om hogere kunst of om volkskunst gaat– laat zich niet beteugelen. Gedichtenwedstrijden zien online het licht. Vanaf balkons en vanuit open ramen klinkt Bachs passiemuziek, uitgevoerd door conservatoriumstudenten die buurtbewoners een hart onder de riem willen steken. Koren blijven hun muziekstukken oefenen, al is het dan via internet. Op Urk en in Veenendaal komen bewoners uit hun huizen om gezamenlijk, met gepaste onderlinge afstand, te zingen: „Wat de toekomst brengen moge, mij geleidt des Heeren hand.” Wellicht als christelijke tegenhanger van het deze dagen veelgehoorde lied bij bijvoorbeeld verpleeghuizen: ”You’ll never walk alone”. Alles om het medeleven met elkaar een stem te geven.

Ook de beeldende kunst kan daartoe een voertuig zijn. Twee jonge vrouwen verzonnen, na een dag thuiswerken in eenzaamheid tussen vier muren, een ‘spel’. De opdracht was eenvoudig: kies een bestaand schilderij uit en maak de voorstelling na met voorwerpen uit je huis. Zet een foto op Instagram en anderen kunnen dan raden welk kunstwerk het is. Het is op zich niet heel bijzonder, het is een spel zoals dat vroeger in de huiskamer ook wel werd gespeeld door kinderen. En ook het uitbeelden van een schilderij is niet uitzonderlijk. Tableaux vivants, levende schilderijen, heten het.

Maar het idee sloeg aan. Kinderen, maar vooral volwassenen gingen aan de slag. Pannen en pollepels veranderden in citers, wc-rollen vormden kanten kragen; kleden, gordijnen en beddenlakens werden gedrapeerd tot koninklijke gewaden; knoflooktenen ingezet als pareloorbellen. Voor brieven kwamen iPhones in de plaats en stokbroden deden dienst als blokfluit. Binnen korte tijd stonden honderden foto’s op Instagram onder de naam ”tussenkunstenquarantaine”. Ernstige, grappige of zelfs hilarische nabootsingen van grote meesterwerken. Zelfs uit Argentinië, Canada en Iran kwamen inzendingen. De musea speelden er onmiddellijk op in. Het Rijksmuseum, Drents Museum, Muzea Zutphen, Museum Arnhem en de Museumkaart stimuleerden mensen mee te doen met het initiatief. Zij zagen het ongetwijfeld als een goede manier om kunst onder de aandacht te brengen. Nederlandse dagbladen gaven aandacht aan het fenomeen. Ongetwijfeld vanuit nieuwsoogpunt.

Iedereen zal er iets van vinden. Toch mogen alle genoemde initiatieven onder één noemer worden gebracht; het is een bewijs dat mensen elkaar in moeilijke omstandigheden niet zomaar loslaten. Elkaar juist proberen te bereiken en te bemoedigen. Dat kweekt saamhorigheid. En dat heeft deze tijd erg nodig.

Saamhorigheid kweken door kunst na te bootsen

Opinie

RD.nl in uw mailbox?