Jasje van Kurz moet in gesprek met FPÖ niet met alle winden meewaaien

Van die stropdas mag men denken wat men wil. Een 31-jarige hanteert al snel een andere stijl dan een politicus met twee keer zo veel jaren.

Wat wel telt is de bewuste berekening erachter. De afgelopen maanden zette Kurz vooral zichzelf in de etalage, meer dan zijn programma. En als hij zichzelf nu ineens anders gaat presenteren, trekt dat natuurlijk de aandacht. Een snufje achterdocht is hier wel op zijn plaats. Het kan ook te flexibel worden.

Dat wantrouwen is er sowieso al gezien de richting van Kurz’ politieke koers. De verhoudingen tussen de christendemocratische ÖVP en de sociaaldemocratische SPÖ zijn zodanig verziekt dat een coalitie met deze partij er waarschijnlijk niet meer in zit. Dat betekent dat ÖVP-leider Kurz vermoedelijk in zee zal gaan met de rechtse FPÖ.

En hier kan zich Kurz’ flexibiliteit gemakkelijk wreken. De FPÖ is een populistische partij die in de jaren 50 werd opgericht door voormalige nazi’s. Meer dan in enige andere partij in Europa draagt de FPÖ vreemdelingenhaat en antisemitisme in haar boezem.

De Joodse belangenorganisatie IKG (Israelitische Kultusgemeinde Wien) in Oostenrijk wees er in de media op dat de FPÖ zich in deze verkiezingscampagne dan wel netjes heeft „gedragen”, maar dat dit geen garantie geeft voor de toekomst. Ze vreest dat door een coalitie tussen ÖVP en FPÖ er invloed van openlijke antisemieten op de regering komt.

Het programma van de FPÖ lijkt sterk op wat populisten in andere Europese landen te berde brengen: directe democratie, verscherpte grenscontroles en „geen plaats voor de islam” in Oostenrijk. Maar het verschil is wel dat de FPÖ met 26 procent precies twee keer zo sterk is als de AfD in Duitsland en de PVV in Nederland (die allebei 13 procent van de stemmen kregen).

Over het programma van de FPÖ is misschien nog wel gesprek mogelijk, ook al is het moeilijk voor te stellen dat een Europees land de islam zal verbieden. Maar de argwaan van de Joodse gemeenschap richt zich op wat er niet in dit programma staat. De FPÖ profiteert er nog altijd van dat Jörg Haider, de in 2008 verongelukte leider, de partij weer op de kaart heeft gezet. Die man prees het werkgelegenheidsbeleid van Adolf Hitler en nam SS-veteranen in bescherming. Geen wonder dat Israël van 2000 tot 2003 zijn ambassadeur terugtrok toen de FPÖ in de regering zat.

Wat ook niet in het FPÖ-programma staat is dat de partij –net als de AfD in Duitsland en het Front National in Frankrijk– goede banden heeft met Poetins Verenigd Rusland. De vraag is of iemand van zo’n beweging geloofwaardig minister van Buitenlandse Zaken kan zijn.

Hoe soepel Sebastian Kurz zich dus ook kleedt, hij moet er de komende weken wel op letten dat zijn jasje niet met alle winden meewaait.

Jasje van Kurz moet in gesprek met FPÖ niet met alle winden meewaaien

Opinie

RD.nl in uw mailbox?