Onbekend liedboekje uit 15e eeuw ontdekt

Dat meldt de Leuvense Alamire Foundation, International Centre for the Study of Music in the Low Countries. Het manuscript dook in 2014 op bij een verkoop door een klein Brussels veilinghuis.

Van dergelijke chansonniers uit deze periode bestaan wereldwijd slechts zes exemplaren. „Vondsten van dergelijke bronnen die bovendien in hun originele vorm zijn overgeleverd, zijn buitengewoon zeldzaam”, aldus de Alamire Foundation. „De laatste vergelijkbare ontdekking dateert van bijna een eeuw geleden.”

Het handschrift (96 perkamenten bladen, 12 bij 8,5 cm) is het kleinste tot nog toe bekende meerstemmig ”chansonnier”. Het opent met een geestelijk werk in het Latijn, maar bevat vervolgens 49 uitsluitend wereldlijke liederen in het Frans. Op één vierstemmig stuk na zijn alle composities geschreven voor drie stemmen.

Oorspronkelijk bestond het corpus uit 44 liederen. De ruimte die voor aanvullingen was voorzien, werd in een later stadium gedeeltelijk opgevuld. Het handschrift vermeldt geen namen van componisten. Doordat 38 stukken ook in andere eigentijdse chansonniers terug te vinden zijn, konden ze echter worden geïdentificeerd en toegeschreven aan vooraanstaande 15e-eeuwse Frans-Vlaamse meesters als Gilles Binchois, Johannes Ockeghem en Antoine Busnoys.

Twaalf composities in het handschrift zijn uniek en blijken volkomen onbekend. Om de identiteit van deze stukken te onthullen, zal verder musicologisch onderzoek nodig zijn.

Op basis van zijn repertoire en fysieke kenmerken profileert dit boekje zich als een prestigieus en persoonlijk object, bestemd voor een vermogende adellijke bezitter uit het laatste kwart van de 15e eeuw. „Het Leuven Chansonnier is dan ook om meer dan één reden een bijzonder belangrijke vondst: het laat toe de kennis en de inzichten over de circulatie en receptie van het 15e-eeuwse wereldlijke lied te verdiepen, het is een nieuwe getuige van gekende en soms befaamde composities, en het voegt niet minder dan twaalf onontgonnen stukken toe aan het laatmiddeleeuws muzikaal repertoire”, aldus de Alamire Foundation.

De première van de uitvoering van enkele van de onbekende stukken vindt plaats op 11 juli in The Cloisters in New York, in een evenement samen met Flanders House.

Onbekend liedboekje uit 15e eeuw ontdekt

Muziek

RD.nl in uw mailbox?