Column: Muziek op Stille Zaterdag?

Toch wist de muziekagenda van deze krant een reeks passie- en paasconcerten voor vandaag aan te kondigen. Mosterd na de maaltijd, of vooruitlopend op de juichende muziek van Pasen? Het lijkt zoiets als bevrijdingsfestiviteiten organiseren op 4 mei.

Toegegeven: ik weet mij ook vaak geen raad met deze laatste dag van de Stille Week. Wakker geworden na de indrukken van Goede Vrijdag ga ik toch snel weer over tot de orde van een luidruchtige dag, zoals op elke andere zaterdag.

Stille Zaterdag voelt als die vervelende pauze die volgt na het eerste deel van de Matthäus Passion, vanouds het moment dat de preek werd ingezet. Kom daar vandaag maar eens mee: Bachs bijna drie uur durende passiemuziek in combinatie met een stevige preek, samenzang, lezingen en gebeden. Nu trekken koor en orkest zich terug, het publiek wat verweesd achterlatend. Bezinning maakt plaats voor rumoer van thermoskannen koffie, krakende tussendoortjes en luid recenserende muziekliefhebbers. Leegte, angst en vertwijfeling zouden ons deel moeten zijn. De catering draait winst. De pauze duurt lang. Ik check doorgaans mijn telefoon op berichtjes, verorber een meegebrachte Marsreep, ik doe een plas. En dat terwijl zojuist „Mein Jesus” is gearresteerd. „Lasst ihn, haltet, bindet nicht!” Ik voel mij dan als een Petrus die iets cruciaals ontkent. Stille Zaterdag is ook zo’n pauze waarin ik uit een soort religieuze verveling maar wat rondhang. Maar is dat misschien ook niet waar een pauze om vraagt: wat rondhangen, de adem inhouden in afwachting van wat komen gaat? Er moet immers een paasfeest aan te pas komen om de twijfel en leegte te verdrijven.

Je zou het niet verwachten, maar deze dag vlak voor het paasfeest heeft prachtige muziek opgeleverd. Zo stuitte ik al bladerend door de muziekgeschiedenis op de ”Lamentaties voor Stille Zaterdag” van Tomas Luis de Victoria uit 1585. Stokoude muziek op teksten uit de Klaagliederen van Jeremia, waarmee de Spaanse componist aansluit bij een lange traditie. Het is perfect opgebouwde, tijdloze, bijna stille muziek, die qua inhoud en stemming past bij de donkerheid van het kerkelijk jaargetijde. Alstublieft, een luistertip. Schakel na de passiemuziek van Bach vandaag over op de Klaagliederen van deze 16e-eeuwse Spanjaard. Het is uitstekende pauzemuziek, als opmaat tot het feest waarop de stille vertwijfeling plaatsmaakt voor een juichende toon en een klinkende stem.

Column: Muziek op Stille Zaterdag?

Muziek

RD.nl in uw mailbox?