Eigen huis kopiëren in het verpleeghuis

Het klinkt tegenstrijdig: „Het grootste compliment is geen compliment krijgen.” Toch meent Donny Zwennes (35) van Zwennes Totaal Service uit Pijnacker wat hij zegt. „Mijn missie is geslaagd als iemand met dementie mij níét bedankt nadat ik hem heb verhuisd. Dan beseft hij niet dat hij in een nieuwe omgeving is en doet zijn appartement of kamer vertrouwd aan.”

Zwennes startte twee jaar geleden een verhuisbedrijf dat speciaal gericht is op het verhuizen van ouderen. Hij is naar eigen zeggen de eerste die de oude situatie dupliceert in de nieuwe omgeving. „De bank, de tv, het schilderij en de secretaire, alles staat en hangt in het zorgcentrum op dezelfde plaats als thuis. Dit geldt ook voor de Delftsblauwe bordjes of souvenirs die in een kast staan. Zelfs de sokken, zakdoeken en het ondergoed liggen in de linnenkast op de vertrouwde plek. Om dit te kunnen realiseren, maak ik veel foto’s.”

Het dupliceren heeft een hoge vlucht genomen en beslaat ruim driekwart van alle werkzaamheden. Daar blijft het vaak niet bij. „In de meeste gevallen nemen we de totale regie over. We maken dan een woning verkoopklaar of gereed voor oplevering aan de verhuurder. Soms op verzoek van een bewindvoerder, maar familie vraagt er ook regelmatig om. Het hoofd van laatstgenoemden loopt vaak om vanwege de zorg voor de ouder of ze hebben weinig tijd vanwege het werk en het gezin.”

Zwennes verhuist voornamelijk mensen in de regio Den Haag, maar hij krijgt inmiddels ook uitnodigingen uit Amsterdam, Maastricht en Nijmegen.

Ouderen hebben uw hart. Waarom?

„De maatschappij is tegenwoordig hard. Alles moet snel, terwijl ik graag de tijd neem om alles tot in de puntjes te regelen. Ouderen waarderen dat. Ik vind het fijn om iets voor hen te kunnen betekenen.”

Hoe raakte u betrokken op mensen met dementie?

„Mijn vader heeft een bedrijf in geluidstechniek. Hij werd achttien jaar geleden benaderd om het geluid te verzorgen tijdens bijeenkomsten van het Alzheimer Café in Den Haag. Daar komen mensen met dementie en hun familie en mantelzorgers bij elkaar om over deze ziekte te praten. Ik ging altijd met mijn vader mee en hoorde hun verhalen.”

Wat kan er misgaan door een verhuizing?

„Als er zeven grote mannen binnenstappen en iemand met dementie zo snel mogelijk verhuizen, dan zorgt dit vaak voor stress. Eenmaal in het verpleeghuis is een oudere agressief en gaat hij dwalen. Of hij wordt ’s nachts wakker, herkent de omgeving niet, stapt uit bed en probeert weg te lopen.”

Dupliceren voorkomt dergelijke problemen?

„Dat is mijn ervaring. Wij hebben inmiddels honderden kamers gedupliceerd en ik heb nog nooit over agressie of dwalen als gevolg van een verhuizing gehoord. Een oudere denkt namelijk dat hij nog in zijn vroegere huis is.

Er komt overigens meer bij kijken om problemen te voorkomen. We proberen zo veel mogelijk rust in te bouwen en komen met niet meer dan drie man verhuizen. Mijn werknemers moeten geduldig zijn en een groot inlevingsvermogen hebben. In principe smeren we de verhuizing uit over drie dagen. Na de kennismaking komen we een dag inpakken en alles transportklaar maken. De tweede dag verhuizen we, richten we de kamer of het appartement in en ontvangen we aan het eind van de dag de bewoner. De derde dag is gereserveerd voor nazorg en kleine klussen waar we niet aan zijn toegekomen.”

Daar zal een pittig prijskaartje aan hangen.

„Absoluut niet, ik ben goedkoper dan de meeste collega’s. Idealisme? Nee, noem het maar realisme.”

Mensen verhuizen van groot naar klein. Raakt het dupliceren daardoor niet in de knel?

„We proberen binnen de gegeven mogelijkheden de oude situatie zo goed mogelijk te kopiëren. Daarom is het belangrijk om te weten wat emotionele waarde voor iemand heeft.

Tijdens het kennismakingsgesprek –waarbij een familielid of een casemanager aanwezig is– probeer ik te achterhalen om welke spullen het gaat. Ik stel allerlei vragen. Over de oude tafel, over het schilderij aan de muur, over de borden in de kast en de hanglamp in de keuken. Als mensen uitgebreid over een voorwerp gaan vertellen, hebben ze er een band mee.”

Stuit u weleens op bijzondere dingen?

„Meestal op de gebruikelijke lege dozen Hertogijs of op een verzameling zilveren lepeltjes en stapels servies. Leuk was de vondst van twee koninklijke onderscheidingen in een Samsonitekoffer. De persoon in kwestie was vergeten dat hij ze had. Aan spullen zitten ook regelmatig pijnlijke herinneringen, zoals aan een beschilderd bordje, gemaakt door een op dertienjarige leeftijd overleden zoon.”

U krijgt liever geen complimenten. Wat maakt u blij?

„Een verdrietige mevrouw vroeg me bij het verpleeghuis: „Als ik binnenkom en het niet mooi vind, mag ik dan weer naar mijn eigen huis? In haar nieuwe kamer begon ze te huilen en zei: „Wat is dit mooi. Kan ik hier blijven?”

Een andere mevrouw bleek zes jaar lang in dezelfde stoel gezeten én geslapen te hebben. Eenmaal in het verpleeghuis vertelde ze mij hoe heerlijk het was om weer in haar eigen bed te slapen. Dat zijn toch geweldige reacties?”

>> zwennestotaalservice.nl

----

„Veel ouderen en familieleden hebben behoefte aan iemand die meedenkt”

Zorg uit handen nemen, adviseren en ondersteunen. Dat is de intentie van André van Dongen (43) uit het Zeeuwse Scharendijke. Hij startte ruim twee jaar geleden met Zorgruim en richt zich op ouderen, alleenstaanden en mensen met een beperking. „Ik werk vooral voor senioren of in opdracht van hun nabestaanden. Vrijwel altijd betreft het een verhuizing van groot naar klein in combinatie met de oplevering van de huur- of koopwoning. Ik was in Zeeland de eerste die een totaalpakket bood waarmee ik desgewenst de regie van mensen overneem.”

Iemand zo snel mogelijk van A naar B verhuizen, is er voor Van Dongen niet bij. „Alleenstaanden en ouderen en hun familieleden hebben behoefte aan iemand die meedenkt en hun allerlei regelklussen uit handen neemt.”

Zorgruim werkt in principe in Zeeland. Slechts af en toe steekt Van Dongen de provinciegrens over. Hij zegt zich graag in te zetten voor zijn naaste. „Ik geloof in God, al ga ik niet naar kerk. Het is mijn overtuiging dat je terugkrijgt wat je hebt gegeven. In mijn vak tellen inlevingsvermogen, kunnen luisteren en van aanpakken weten.”

Van Dongen geniet van zijn werk. „Ik heb nauw contact met mijn klanten. Ouderen waarderen het dat ik de tijd voor hen neem. Dat laatste vind ik belangrijk, omdat een verhuizing vaak voor stress en verdriet zorgt. Bij het afscheid nemen van de woning kunnen herinneringen aan de overleden partner of aan de kinderen bovenkomen.”

Na een verhuizing zet de Zeeuw niet altijd een punt. „Het komt voor dat ik niet alle schilderijen of foto’s voor mensen ophang. Dan adviseer ik hen om mij te bellen als het logeergevoel over is en ze een idee hebben waar dergelijke interieurstukken het beste een plekje kunnen krijgen.”

Niet alleen familieleden bellen naar Zorgruim. Ook de ouderen zelf nemen soms contact op met het bedrijf. „Onder andere om hun kinderen –die al zo veel voor hen doen– niet met de verhuizing en de oplevering van de woning te belasten.”

Nabestaanden en bewindvoerders weten Van Dongen steeds vaker te vinden. „Bij een woningontruiming moet je respect voor de overledene tonen. Onder andere door geen container met zijn huisraad dagenlang voor de deur te laten staan zodat omstanders uit kunnen zoeken wat van hun gading is. Bruikbare spullen waarvoor nabestaanden geen belangstelling hebben, verkopen wij niet. Die krijgen een tweede leven via goededoelenorganisaties.”

Ontruimingen maken indruk. „Via de spullen die door mijn handen gaan, trekt het leven van de overledene aan mij voorbij. Het is alsof ik in zijn dagboek lees. De geschiedenis wordt tastbaar als ik foto’s uit de Tweede Wereldoorlog of van de watersnoodramp tegenkom. Dit werk laat ook zien hoe vergankelijk wij mensen zijn.”

>> zorgruim.nl

Eigen huis kopiëren in het verpleeghuis

Mens & samenleving

RD.nl in uw mailbox?