Kopten hebben nieuwe paus

Bisschop Pachomius hield na de mis het papier met de naam van Tawadros voor iedereen zichtbaar omhoog. Vervolgens werden ook de namen van de twee andere kandidaten uit de glazen schaal gehaald een getoond. Dit om beschuldiging van fraude te voorkomen.

Paus Tawadros II is de 118e rechtstreekse opvolger van de apostel Markus, auteur van een van de vier evangeliën, die het nieuwe geloof in 64 na Christus naar Egypte bracht.

Tawadros werd op 4 november 1952 geboren in Mansura, een stad ten noordoosten van Caïro. De familie verhuisde naar Sohag in Opper-Egypte, om later weer terug te gaan naar de Nijldelta, naar Damanhur, de hoofdstad van de provincie Beheira. In 1975 studeerde Tawadros af als apotheker aan de universiteit van Alexandrië.

Als kind bracht hij zomervakanties door in het Sint-Demianaklooster in Belqas. Hij nam er deel aan het monastieke leven. In 1986 ging hij naar het Sint-Bishoyklooster in Wadi El-Natrun, om monnik te worden. Na een noviciaat van twee jaar werd Tawadros in 1988 tot monnik gewijd en kreeg de naam Theodoros. Twee jaar later werd hij gewijd tot koptisch-orthodox priester en in juni 1997 tot algemene bisschop van Beheira. Daar werd hij de rechterhand van aartsbisschop Pachomius, de plaatsvervangende paus na de dood van Shenuda III.

Tawadros schreef twaalf boeken over de christelijke theologie. Daarnaast speelde hij een belangrijke rol in het organiseren van het Sint-Markusfestival van de Koptisch-Orthodoxe Kerk, waaraan jaarlijks koptische christenen uit de hele wereld deelnemen.

Tawadros is een oude koptische naam, te vergelijken met de Griekse naam Theodorus. Tadros is een populaire naam in Opper-Egypte, en betekent letterlijk: geschenk van God.

In de aanloop naar zijn verkiezing tot paus werd Tawadros veel geprezen voor zijn betrokkenheid bij de opstand van vorig jaar op het Tahrirplein, die uiteindelijk leidde tot de val van president Hosni Mubarak. Tawadros zei daar zelf over: „Het Tahrirplein heeft Egyptenaren samengebracht om een heilig doel te bereiken, namelijk dat Egypte ten goede zal veranderden.”

De nieuwe paus geldt als een verzoener die veel waarde hecht aan beter religieus onderwijs en aan het beter benutten van moderne communicatiemiddelen. Bij hem neemt de jeugd een belangrijke plaats in. „In de nasleep van de revolutie moeten we luisteren naar het standpunt van de jonge generaties en volwassen gesprekken met hen aangaan”, zegt hij. Tawadros weet als geen ander dat er veel onrust is onder de koptische jeugd. Veel jongeren hebben de kerk de rug toegekeerd uit onvrede over de wijze waarop de kerk jarenlang het regime van Mubarak heeft gesteund.

Daarnaast heeft Tawadros al aangegeven zich te willen inspannen voor vreedzaam samenleven tussen de christelijke en islamitische gemeenschappen in Egypte. Daarbij verwees hij al eerder op de gemeenschappelijke geschiedenis en wortels van de beide godsdiensten in Egypte. „We moeten ons concentreren op wat de kinderen van Egypte bij elkaar brengt, niet op wat hen uit elkaar drijft”, aldus de nieuwe paus.

Zijn voorganger Shenuda III leidde de kerk veertig jaar en stond daarbij dicht bij het in beginsel seculiere militaire regime dat de laatste dertig jaar door Hosni Mubarak werd aangevoerd, tot diens val in februari 2011. Sindsdien voelen christenen zich meer onder druk staan. De macht van de militairen is nog steeds groot, maar sinds er verkiezingen zijn gehouden is de politieke islam in opmars.

President van Egypte is sinds juni Mohammed Morsi, die uit de moslimbroederschap komt. De broederschap heeft Tawadros zondag gefeliciteerd. Morsi gaat naar het zich laat aanzien op 18 november naar de officiële inauguratie van de koptische paus.

De naam kopten komt voort uit een verbastering van het Grieks woord ”aigyptios”, waarmee de Arabische veroveraars van Egypte alle christenen aanduidden die er woonden. Net als elders in de christelijke wereld was er in de vijfde eeuw veel onenigheid over dogma’s, met name over de natuur van Christus.

De kopten van Alexandrië keerden zich op het concilie van Chalcedon in 451 af van andere orthodoxen en vormden daarmee de basis van de Egyptische kerk. Na de verovering door de Arabieren in de zevende eeuw behielden ze hun identiteit, maar ze zijn in aantal sterk teruggelopen ten opzichte van de islamitische bevolking.

Over het aantal kopten in Egypte is veel onduidelijkheid. Aangenomen wordt dat ongeveer 10 procent van de bevolking van bijna 83 miljoen Egyptenaren koptisch is. Veel kopten zijn naar westerse landen gegaan om te studeren of te werken. In Nederland wonen ruim 5000 kopten, en zijn er kerken in onder meer Amsterdam, Utrecht, Den Haag en Eindhoven.

De kopten in Egypte gebruiken het Arabisch als voertaal, maar binnen de kerk klinkt nog het Koptisch, dat is afgeleid van het Grieks dat vroeger in Egypte werd gesproken. Als orthodoxe christenen hanteren de kopten de juliaanse kalender, die ruim twee weken achterloopt op de westerse, gregoriaanse tijdsrekening.

Kopten hebben nieuwe paus

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?