James McGready, evangeliepionier in West-Amerika

Niet lang na zijn bevestiging in 1793 haalde hij zich de woede van het volk op zijn hals toen hij weigerde een zegen te vragen voor de maaltijd na een begrafenis. De reden daarvoor was het buitensporige drankgebruik dat hij bij die gelegenheid waargenomen had. Een paar jaar later werd zijn preekstoel in de kerk van Stony Creek (NC) weggenomen en verbrand. Hij kreeg een boodschap, geschreven in bloed, met het dreigement dat men wraak zou nemen als hij zijn bestraffende prediking niet zou veranderen. Dit jaar is het 200 jaar geleden dat McGready overleed.

McGready bleef niet verbonden aan één plaatselijke gemeente maar trok als rondreizend evangelist door de nog niet zo lang bestaande staat Kentucky. De eerste generatie kolonisten had het hier erg zwaar. Behalve veel presbyteriaanse Ieren van Schotse afkomst (Scotch-Irish) verbleven hier ook moordenaars, dieven en struikrovers die zich schuilhielden om zo aan de politie en de rechtbank te ontkomen. In deze omgeving moest McGready zijn werk doen. Hij preekte vurig en liefdevol over zonde en genade.

Persoonlijke zekerheid in het geloof ervaarde McGready pas na zijn studie theologie, tijdens een opwekkingsbijeenkomst bij de rivier de Monongahela. Christus werd hem toen alles. In zijn verdere belijdenis was hij orthodox en in zijn handel en wandel dwong hij respect af. Zijn preken waren zeker niet saai, maar ook niet altijd evenwichtig. Hij voelde zelf dat hij zo vol was van de Heilige Geest dat hij ook op de preekstoel uitdrukking kon geven aan de vrede en liefde van zijn hart. Hij probeerde met grote bewogenheid zijn gehoor Christus’ gewilligheid om zondaren te redden voor te houden. Hierbij liet hij zich weleens leiden tot grote emotionaliteit.

In 1796 vestigde McGready zich in Logan County (Kentucky), in het westen van de Verenigde Staten. Hij sprak van de heerlijkheid van de hemel en de vreselijkheid van de hel. Hij probeerde zijn hoorders aan te sporen tot zelfonderzoek. Zijn boodschap was zo krachtig dat in 1798 veel luisteraars in hun hart werden geraakt en „een ontzettend gevoel van hun verloren staat” kregen.

Ook twee jaar later was de kracht van Gods Geest bijzonder merkbaar toen 400 tot 500 leden van McGready’s drie gemeenten bij de Red River in de openlucht bij elkaar kwamen. Dit was de eerste ”camp meeting” (kampsamenkomst) die verschillende dagen duurde. Er gebeurden wonderen. Niet alleen was er bij velen sprake van een diepe zondeovertuiging, maar bij een aantal kwam een geestelijke doorbraak, waarbij ”stromen van genade” vanuit de hemel in de harten vloeiden.

Bemoedigd door het resultaat van deze bijeenkomst spraken McGready en enkele van zijn medebroeders af om nog een dergelijk kamp te organiseren. Dat gebeurde eind juli 1800 bij de Gasper River. Meer dan 8000 mensen waren aanwezig. Sommigen hadden enkele hondere kilometers gereisd om aanwezig te kunnen zijn. Ook bij deze bijeenkomst was de zegen groot. De hele vergadering werd bewogen. Uitroepen vanuit de nood van het hart werden gehoord. McGready schreef: „Onder de gehele menigte was er sprake van ontwaking en bekering.” Dit was voor hem een schouwspel om nooit te vergeten.

De opwekking in Kentucky was een onderdeel van de zogenaamde Second Great Awakening die rond 1800 op veel plaatsen in de Verenigde Staten zichtbaar werd. In Cane Ridge was dominee Barton Stone (1772-1844), geïnspireerd door het werk van McGready, het middel tot een plaatselijke opwekking. Het houten kerkje waarin deze opwekking begon bestaat nog steeds.

Er kwam ook kritiek, niet alleen vanuit de liberale godsdienst maar ook van Bijbelgetrouwe predikanten. De mate van emotionaliteit die in de loop van de beweging de predikers en hoorders steeds meer ging beheersen, maakte hen wantrouwend. Was alles wel het werk van Gods Geest? Wakkerde de prediking de emotionaliteit niet aan?

De excessen die daarnaast te zien waren, maakten hen nog meer kopschuw. Vanuit diverse vergaderingen van de Presbyteriaanse Kerk werd besloten tot tuchtmaatregelen. In december 1805 werden enkele opwekkingspredikers gesommeerd voor de synode van Kentucky te verschijnen. De kloof bleek zo onoverbrugbaar dat een kerkscheuring niet kon worden voorkomen.

De Cumberland Presbyteriaanse Kerk, die zich van de moederkerk losmaakte, ging een eigen weg. Dit alles greep McGready erg aan. Zijn prediking miste in 1816 het vuur van eerdere jaren. Zijn vrienden dachten dat hij zijn vroegere ”zalving” was kwijtgeraakt. Enkele maanden voor zijn dood preekte hij echter nog eens met grote kracht en veel vrucht. Aan het einde van deze indrukwekkende boodschap ging hij de kansel af en riep hen die het heil zochten bij elkaar. Toen riep hij uit: „O geloofd zij God! Vandaag voel ik hetzelfde heilige vuur dat mijn ziel zestien jaar geleden vervulde!” Enkele maanden later ging hij heen in vrede.

Bemoedigende nodiging

„De zondaar zegt dat hij zo lang heeft gewacht en steeds om genade heeft geroepen. Maar het werd alleen maar erger. Anderen werden verlost maar ik niet. Maar, beste vriend, Christus heeft nog veel langer op jou gewacht. Wanhoop daarom niet. De kreupele man lag 38 jaar aan het badwater Bethesda. Ten slotte werd hij genezen. Als u tot de zonde weerkeert, moet u voor eeuwig verloren gaan. Ga daarom voort in het smeken om genade en heil en u zult het eeuwige leven ontvangen. Hoewel u op de rand van omkomen verkeert, hulpeloos en verloren, is Jezus de Opstanding en het Leven. Hoewel u dood bent, zult u toch levend worden. Zijn bemoedigende nodiging is: „Wendt u naar Mij toe [in Engelse vertaling: „Ziet op Mij”, LvV], wordt behouden alle gij einden der aarde, want Ik ben God en niemand meer” (Jes. 45:22).

Uit de preek ”Dood of levend?” van McGready

James McGready, evangeliepionier in West-Amerika

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?