Ds. Oskar Brüsewitz stak zich veertig jaar geleden in brand

Met zijn daad wilde ds. Brüsewitz de kerk in de toenmalige DDR aansporen om zich duidelijker uit te spreken tegen het atheïstische regime en discriminatie van jonge christenen aan de kaak te stellen.

Het Duitse digitale magazine ProKompakt besteedt uitgebreid aandacht aan het drama, dat op 18 augustus 1976 plaatshad voor de Michaelskerk in Zeitz. „De moedige daad van deze theoloog gold lang als symbool van het verzet tegen het DDR-regime.”

De predikant van de Evangelische Kirche Deutschland had zijn daad bewust gepland, schrijft het blad. „Hij plaatste twee borden op het plein met de tekst: „Boodschap aan allen... Boodschap aan allen. De kerk in de DDR klaagt het communisme aan vanwege de onderdrukking van kinderen en jongeren op scholen.”

De staat deed er alles aan om het voorval te verdoezelen. Ds. Brüsewitz werd na zijn daad voor gek verklaard. Tegenstanders van het DDR-regime prezen hem omdat hij zich tegen een dictatuur durfde op te stellen. Op een plaquette in de dorpskerk van Rippicha, waar hij predikant was, staat dat hij een strijder voor Christus en tegen onrecht was, die de mensen wakker wilde schudden.

Kruis van tl-buizen

Op de toren van zijn kerk had de predikant een groot kruis van tl-buizen laten aanbrengen, een doorn in het oog van de autoriteiten. „Hij wilde een levende kerkgemeenschap opbouwen”, zegt Horst Schmidt, voorzitter van de kerkenraad van de kerk in Rippicha. „En die moest zich ook naar buiten toe laten gelden.”

Ds. Brüsewitz’ vaak onorthodoxe aanpak leverde hem veel kritiek op. In 1976 drongen kerkleiders erop aan dat hij naar een andere gemeente zou vertrekken of zou verhuizen naar het westen. Dat was wellicht de aanleiding voor zijn laatste actie. In zijn afscheidsbrief schreef hij dat hij geen zelfmoord pleegde, maar dat hij als geroepen getuige een missie had te vervullen. Hij klaagde over de „schijnbaar diepe vrede die ook het christendom was binnengedrongen”, terwijl er volgens hem tussen Licht en duisternis een „machtige strijd” woedde.

Ds. Oskar Brüsewitz stak zich veertig jaar geleden in brand

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?