„Diaconaat moet in elke dienst ter sprake komen”

De hoogleraar sprak over het onderwerp ”Diaconaat in het hart van de eredienst”. Hij stelde dat het verband tussen diaconaat en eredienst heel wat meer inhoudt dan alleen de collecte. Het delen van rijkdommen is een kernbegrip uit zowel Oude als Nieuwe Testament, zo zei de hoogleraar systematische theologie aan de Theologische Universiteit Apeldoorn. De apostel Paulus zet de aanbeveling van de collecte voor Jeruzalem in het kader van de „vreemde ruil.” Gods liefde is zo groot dat Hij onze armoede overneemt en Zijn rijkdom aan de gelovigen uitdeelt. Daarom is elke diaconale handeling meer dan wat geld overmaken, en heeft ze altijd een „tekenkarakter” dat verwijst naar de komst van Gods Zoon in deze wereld. Als diaconaal werkers besef hebben van de genade van Christus dan zal christelijke hulpverlening nooit neerbuigend zijn, aldus de medeauteur van het onlangs verschenen standaardwerk over diaconaat ”Dienen en delen”.

Dr. Den Hertog toonde zich niet zo enthousiast over aparte erediensten voor het diaconaat. Omdat in elke eredienst Gods liefde een centrale rol speelt, zou volgens hem het diaconaat in iedere preek ter sprake moeten komen. In elke preek waarin de liefde Gods en het werk van Christus centraal staat, krijgt iedere hoorder het besef dat hij of zij naasten heeft en omgekeerd de naaste van anderen is, zo zei de hoogleraar tegen de ongeveer honderd aanwezigen.

De collecte ”onderhoud kerkelijke gebouwen” in de erediensten zou moeten worden afgeschaft, zo betoogde dr. Den Hertog verder. „Er bestaat een koppeling tussen de preek, de voorbede en de collecte en daarom kan er alleen worden gecollecteerd voor iets waarvoor ook voorbede is gedaan. Dat betekent in de praktijk dat er in de erediensten alleen diaconale collecten worden gehouden.”

Het thema van de landelijke bijeenkomst van Luisterend Dienen luidde ”Delen en dienen”. Luisterend Dienen is een onderdeel van het diaconaal programma Kerk in Actie binnen de Protestantse Kerk in Nederland, dat in samenwerking met voornamelijk Gereformeerde Bondsgemeenten diaconale projecten verzorgt in binnen- en buitenland.

De Barnevelder Aart Peters sprak over ”Diaconaat uit het hart gegrepen”. Peters is diaconaal consulent en gemeenteadviseur in dienst van de PKN. Aan de hand van „diaken Goedgeest”, tekende Peters in een columnachtige speech het beeld van een echte diaken.

Een goede diaken staat op de grenslijn van buitenwereld en binnenkerkelijkheid. Als het goed is, kent de diaken de wereld van buitenstaanders en gemarginaliseerden. ’s Zondags staat hij letterlijk op de drempel van het kerkgebouw om buitenstaanders gastvrij naar binnen te halen. De christelijke gemeente is immers overeenkomstig Psalm 84 een thuis waar vogels van diverse pluimage ongestoord hun nesten mogen komen bouwen omdat de eredienst bedoeld is als pleisterplaats en oase.

Peters pleitte voor een voorbedeboek en voor het belang van het kyriegebed, waarin de nood van de wereld wordt opgedragen. Peters is ook voorstander van een liturgietafel waarop de inzamelingen worden gelegd. De „dienst der offeranden” moet een wezenlijk onderdeel van de eredienst zijn zodat dit gedeelte niet verwordt tot een „dienst der fooien”, zei Peters. Hij toonde zich voorstander van erediensten met een diaconaal thema.

Op het programma van de Luisterend Dienendag stonden verder workshops en interviews, onder meer over acties in Midden-Afghanistan en Haïti.

„Diaconaat moet in elke dienst ter sprake komen”

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?