De torenklok van Goënga is terug

Het terpdorp Goënga maakt deel uit van de ”Snitser Fiifgea”, vijf dorpen rond de stad Sneek. In de schilderachtige dorpskern staat de hervormde kerk, op een eigen terp, met een withouten torentje. Boven de ingang staat het bouwjaar van de kerk: ”AN 1758 NO”. Aan de overkant staat de voormalige pastorie. Op de kerkterp ligt ook de begraafplaats, bijna rechthoekig en omgeven door een hek.

De kerk aan de Hege Wier in Goënga dateert uit 1758 en is een rijksmonument. In 2014 werd de kerk verkocht aan de Stichting Kerkgebouw Goënga. Drie later ontdekte de Monumentenwacht een lelijke barst in de klok. De 700 kilo wegende klok werd uit de toren gehaald en op transport gesteld naar het Brabantse Asten, waar Royal Eijsbouts de klok heeft gelast en schoongemaakt. Op de klok staat een ingegraveerde tekst: „In het jaar des Heren 1342 heeft Stephanus mij gemaakt door bemiddeling van den Heer Lindolphus, priester, kniel ik voor Maria.”

Age Bootsma is voorzitter van Stichting Kerkgebouw Goënga. Bij het begin van de klokrestauratie zei hij: „As alles goed ferrint, kinne wy de klok yn april werompleatse. Dan kinne wy de klok wer liede.”

Volgende week wordt de torenklok weer teruggeplaatst. De klok dateert uit 1342 en is daarmee uniek, zegt Bootsma. „De klok moet weer gaan luiden zoals hij vroeger geluid heeft, dat wil zeggen: Om acht uur ’s morgens, want dan moesten de mensen aan het werk, om twaalf uur ’s middags, want dan was het etenstijd, en om vier uur ’s middags, want dan moesten de boeren de koeien gaan melken. De koster kwam er speciaal voor, driemaal per dag.”

De klok luidde op zondag voor elke kerkdienst. „Dat gaan we weer doen. Als er dienst is, moet de klok dat vertellen, een kwartier voor de tijd, om ons eraan te herinneren: Mensen, het is de hoogste tijd.”

Voorvechter

Bootsma noemt zichzelf een voorvechter van het behoud van de kerk. „De kerk is het middelpunt van het dorp. Het is ons gezicht, ons aanzien. Haal de kerk weg, en we zien er niet meer uit.”

De afgelopen jaren is de kerk opgeknapt. Het interieur is geschilderd en gesausd, er ligt een nieuwe vloer, en er kwam eindelijk een toilet. De kerk is vooral nog in gebruik voor concerten, lezingen en exposities, en voor de traditionele kerstborrel eind december. Bootsma: „Hier moet veel kunnen, maar we vinden niet alles goed. In de kerk willen we dus geen wilde feesten en rare toestanden. Dat kan niet. Buiten ligt het kerkhof. Daar zijn mensen begraven.”

Op dit moment wordt nog de laatste hand gelegd aan de torenrestauratie. Er is asbest verwijderd, er zijn nieuwe eikenhouten balken geplaatst en de toren is in z’n geheel wat ‘opgekrikt’, zegt Bootsma, „want hij stond niet helemaal meer rechtop.”

Huisbijbel

In de kerkzaal is het stil. Aan weerszijden van het gangpad bevinden zich ongeveer tweemaal vijftig zitplaatsen. Onder de kansel staat een zwarte vleugel onder een dekkleed. Op de galerij is het orgeltje van de firma Bakker en Timmenga ingepakt in plastic, om het te beschermen tegen stof dat de torenrestauratie opwerpt.

Piepend gaat het deurtje van de preekstoel open. Op de lessenaar ligt een Statenbijbel uit 1702, op een plankje liggen het Liedboek voor de kerken, een Nieuwe Bijbelvertaling, en een huisbijbel in de Friese taal. De eerste zinnen van het voorwoord zijn: „As wy it wurd Bibel brûke, tinke wy alderearst oan ien boek, en sa kin men it ek sjen, want it giet om it iene boadskip fan God oan minsken.”

Zes kerken in De Lege Geaën

De protestantse gemeente Goënga maakt deel uit van de protestantse streekgemeente De Lege Geaën. Daaronder vallen de kerkelijke gemeenten in de dorpen Gau, Offenwier, Sibrandabuorren, Tersoal en Goënga.

De protestantse gemeente De Lege Geaën telt momenteel 650 leden en wordt sinds 2011 gediend door ds. J. Majoor uit Sneek. De protestantse gemeente van Goënga huurt de kerk zesmaal per jaar voor een zondagse kerkdienst. Dan zijn er zo’n dertig, misschien veertig bezoekers.

De Lege Geaën is een streek ten noorden van het Sneekermeer.

De torenklok van Goënga is terug

Kerk & religie

RD.nl in uw mailbox?